آشنایی با ساز کمانچه

کمانچه از سازهای زهی – آرشه ای است. در دایره المعارف فارسی درباره کمانچه آمده است این ساز یک ساز قدیمی ایرانی است که در واقع نوع تکامل یافته ای از ساز رباب است. کمانچه نریمان یک مهر یکی از سازهای محبوب برای نوآموزان عزیز است. این ساز نسبت به متریال اولیه به کار رفته از نظر قیمتی بسیارمقرون به صرفه است.

کمانچه دارای دو نوع متداول ، پشت باز و پشت بسته است ، که با یکدیگر از نظر ظاهری و صدایی متفاوت هستند. کمانچه از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که شامل ، کاسه ، دسته ، پوست ، خرک ، سیم ها ، گوشی ها ، شیطانک و سرپنجه است. این ساز درگذشته دارای سه عدد سیم بوده ، اما امروزه با 4 عدد سیم ساخته میشود و دارای 4 عدد گوشی است که روی دسته کمانچه قرار میگیرد. این ساز توسط وسیله ای به نام کمانه نواخته میشود ، که به صورت افقی بر روی سیم ها کشیده میشود.

از شاخص‌ترین کمانچه‌ نوازان ایرانی می‌توان به کیهان کلهر ، حسین‌خان اسماعیل‌زاده ، علی‌اصغر بهاری ، فرج علیپور ، علی اکبر شکارچی ، و اردشیر کامکار اشاره کرد.

ویژگی های کمانچه نریمان یک مهر

• ترکیبی از چوب توت و گردو صدایی رسا و پرطنینی را در اختیار نوازندگان قرار می‌دهد. کاسه این ساز به صورت ترکه ای ساخته شد است.
• پوست استفاده شده بر روی صفحه رویی از پوست بره تودلی میباشد ، که دارای صدایی دلنشین و دوامی بالا میباشد.
• دسته این کمانچه از چوب گردو ساخته شده است. چوب گردو به دلیل استحکام زیاد و مقاومت در برابر شرایط محیطی بهترین انتخاب برای دسته‌ی ساز است.
• گوشی‌های کوک از چوب گردو ساخته شده است، که مقاومت و ثبات کوک را در طولانی مدت تضمین خواهد کرد. جنس شیطانک این کمانچه از استخوان و پایه از برنج است.