آیا برای شما پیش آمده که آهنگی را بشنوید و با خود بگویید ” چقدر عالی می‌شد اگر می‌توانستم این آهنگ را بنوازم!”. یکی از متداول‌ترین روش‌ها برای نواختن قطعات مختلف استفاده از برگه نت می‌باشد. در این مقاله سازکالا به آموزش نت خوانی پیانو آموخته ایم.
برگه نت‌ها که به ۵ خط حامل نیز شهرت دارند، در واقع برگه‌هایی هستند که نه تنها به شما نت‌هایی که در قطعه نواخته‌شده است را نشان می‌دهند، بلکه ریتم‌های مختلفی که آن نت‌ها با آن ها نواخته شده‌اند را نیز به شما نشان می‌دهند. در ادامه با آموزش نت خوانی پیانو با ما همراه باشید.
علامت‌های مختلفی نت خوانی پیانو
روی برگه نت‌ها، علامت‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام از آن‌ها، اطلاعاتی را درباره نحوه نواختن قطعه در اختیار شما قرار می‌دهند. از نت‌هایی که در قطعه نواخته می‌شوند گرفته تا ریتم‌ها و حتی داینامیک‌ها. برای این که بتوانید قطعه مورد نظر خود را به بهترین شکل ممکن بنوازید، باید با تمامی این علامت ها نت خوانی پیانو آشنایی داشته باشید.
ابتدا به سراغ محل قرار گیری نت‌ها می‌رویم. در این برگه نت‌ها، ۵ خط اصلی وجود دارد. در میان این خط‌ها نیز، ۴ فضای خالی وجود دارد که محل قرار گیری نت‌ها است. پایین‌ترین خطی که در این ۵ خط وجود دارد، محل قرارگیری نت “می” یا E می باشد. فاصله این خط با خط بالایی محل قرار گیری نت “فا” یا F می باشد و نت‌ها به ترتیب بر روی خط ها و یا فاصله میان خط ها قرار داده می‌شوند.
نکته‌ای که در مورد این نت‌ها باید بدانید این است که شما می‌توانید خط‌هایی را پایین و یا بالای ۵ خط حامل اضافه کنید و نت‌های اکتاوهای بالاتر و یا پایین‌تر را نیز بنوازید. برای این که بدانید نت‌های کدام اکتاو را بنوازید، باید به کلید ۵ خط حامل نیز توجه کنید.
اگر در ابتدای آموزش پیانو هستید می‌توانید تا انتهای آموزش همراه سازکالا باشید و علاوه بر آن می‌توانید برای خرید، قیمت پیانو را در سازکالا مشاهده نمایید.
کلیدها در ۵ خط حامل
دو کلید در برگه نت خوانی پیانو وجود دارند که از دیگر کلیدها محبوبیت بیشتری دارند و ۹۰% قطعاتی که می‌خواهید بنوازید با این کلیدها نوشته شده‌اند. یکی از این کلیدها کلید سل و دیگری کلید فا می‌باشد.
کلید سل برای بسیاری از سازها مانند کیبوردها، پیانوها و گیتارها مورد استفاده قرار می‌گیرد. در حالی که کلید فا برای سازهایی استفاده می‌شود که سازهای بیس به شمار می‌روند. برای مثال، چلوها و یا گیتارهای بیس عموما از برگه نت‌هایی استفاده می‌کنند که دارای کلید فا هستند.
اطلاعات بیشتر در مورد نت خوانی پیانو
نت‌های موسیقی در واقع هفت عدد هستند که آن‌ها را با نام‌های “دو، ر، می، فا، سل، لا و سی” می‌شناسیم. نمادهای انگلیسی‌ای که برای این نت‌ها در نظر گرفته شده است، به ترتیب “C, D, E, F, G, A, B” هستند. به تصویری که در ادامه قرار داده شده است دقت کنید. با استفاده از این تصویر می‌توانید محل قرار گیری نت‌ها را حفظ کنید.
اما ممکن است هنگام نواختن این قطعات، علامت‌هایی مانند # و b را مشاهده کنید که در قسمت بالایی این نت‌ها قرار گرفته اند. این علامت‌ها به این معنا هستند که نتی که در ۵ خط حامل قرار گرفته است، به شکل دیز و یا بمل نواخته شود.
در ادامه مقاله آموزش نت خوانی پیانو با ما همراه باشید.
ریتم‌ها
اما دانستن محل قرار گیری نت‌ها برای نواختن یک قطعه کافی نیست و در کنار آن، باید علامت‌های ریتمیک را نیز به خوبی بلد باشید. این علامت‌ها به شما می‌گویند که هر نت به چه مدتی نواخته شود.
قبل از پرداختن به ریتم‌ها، این نکته را به خاطر داشته باشید که توضیح ریتم‌های مختلفی که در ادامه در اختیار شما قرار می‌دهیم مربوط به کسر میزان های ۴/۴ می‌باشد.
به طور کلی ریتم‌ها از نت گرد آغاز می‌شوند. نت گرد یک میزان با کسر میزان ۴/۴ را پر می‌کند. در ادامه، نت‌ها سفید، سیاه، چنگ و دولا چنگ را داریم. دانستن این ریتم‌ها به شما کمک می‌کند تا بتوانید نت‌هایی که در یک قطعه مشاهده می‌کنید را در فواصل مناسب و با زمان بندی مناسب بنوازید.
از دیگر نکاتی که در مورد ریتم‌های موسیقی وجود دارد، می‌توانیم به ریتم‌های نقطه دار و یا تریوله‌ها بپردازیم. تمام این علامت‌ها برای نواختن قطعات به دقیق‌ترین شکل ممکن نیاز هستند.
کسر میزان‌ها و ریتم‌ها
اما کمی بیشتر در مورد کسر میزان‌ها صحبت کنیم، زیرا قبل از این که بتوانید ریتم‌ها را به درستی اجرا کنید، باید به کسر میزان هر میزان دقت کنید. برای مثال، کسر میزان ۴/۴ را در نظر بگیرید. همانطور که می‌دانیم در موسیقی ۱ نت گرد، یک میزان ۴/۴ را پر می‌کند. همچنین می‌دانیم که ۱ نت گرد برابر است با دو نت سفید، چهار نت سیاه، هشت نت چنگ و شانزده نت دولا چنگ.
بنابراین می‌توانیم با چهار نت سیاه نیز، یک میزان ۴/۴ را پر کنیم. نحوه نوشتن و خواندن کسر میزان‌ها به گونه‌ای است که عددی که در صورت کسر وجود دارد، نشان دهنده تعداد و عددی که در مخرج است، نشان دهنده ریتم می‌باشد. برای مثال، ۴/۴ به این معناست که این میزان، فضای نواختن چهار نت سیاه را دارد.
مثال دیگری بزنیم. کسر میزان ۶/۸ را در نظر بگیرید. همانطور که گفتیم، عدد صورت تعداد نت است. بنابراین شش عدد نت را می‌توانیم در این میزان بنوازیم. اما شش نت با چه ریتمی؟ در مخرج عدد ۸ را داریم که نشان دهنده نت چنگ است. بنابراین در کسر میزان‌های ۶/۸ می‌توانیم شش نت چنگ بنوازیم.
تلفظ ها
در این بخش نحوه تلفظ نت های یک کلید را بر اساس هجاهای سلفژ می‌بینیم.
نت do ثابت ( Fixed do )
به این معنی که نام نت‌ها بدون توجه به کلید خوانده می‌شوند. بنابراین نت‌های C, C-sharp, C-flat, C double sharp یا double flat همیشه بدون توجه به هارمونی همواره do در نظر گرفته می‌شوند. به طور مشابه، D, D-sharp, D-flat, D double sharp یا double flat نیز صرف نظر از اینک موسیقی در چه کلیدی است، همواره re در نظر گرفته می‌شوند.
نت do متحرک ( Movable do )
با این حال هجاهای سلفژ لزوما نام نت نیستند. یک سیستم جایگزین به نام Movable do وجود دارد که به عنوان مثال C major, C نت do هستند، در D major، نت D در واقع نت do است، در E-flat minor ، نت E-flat در واقع نت do است و به این شکل نام گذاری ادامه دارد.
سخن پایانی
با استفاده از مواردی که در مقاله آموزش نت خوانی پیانو گفته شد، شما می‌توانید بسیاری از قطعات مورد علاقه خود را بنوازید و آن‌ها را آنالیز کنید. بهترین راه برای یادگیری نت‌ها برای نواختن قطعات پیانو، یادگیری کامل ۵ خط حامل و نت‌های آن در کنار آن، یادگیری ریتم‌ها می‌باشد.
آیا می‌دانید که سازکالا اقدام به آموزش پیانو به صورت رایگان می‌کند؟
