فورته پیانو چیست؟

این که شما نت‌های مربوط به آهنگتان را محکم و یا آرام بنوازید، تاثیر مستقیمی بر حس و حال آهنگ شما از نظر مخاطبتان دارد. با محکم نواختن نت‌ها شما می‌توانید انرژی زیادی به مخاطب منتقل کنید. از طرفی با آرام نواختن نت‌ها می‌توانید احساسات مختلفی را برای مخاطب به وجود آورید. در این مقاله از سری مقالات سازکالا به معرفی فورته پیانو چیست پرداخته ایم.

این موضوع باعث شده تا بخشی از تئوری موسیقی، مخصوص نواختن نت‌ها باشد. این بخش از تئوری موسیقی را داینامیک می‌نامند. داینامیک به این معناست که نت‌هایی که می‌نوازید از نظر شدت و بلندی با یک دیگر تفاوت داشته باشند.

در این مقاله به شکل کامل به مبحث داینامیک در تئوری موسیقی می‌پردازیم و به شما آموزش می‌دهیم که چگونه بتوانید با استفاده از داینامیک‌ها، آهنگ‌های حرفه‌ای‌تری بنوازید. همچنین اگر می‌خواهید آهنگ‌های مورد علاقه خود را کاور کنید، دانستن داینامیک‌ها کمک بسیاری به شما می‌کند تا بتوانید حس و حال مشابهی با آهنگ اصلی به دست بیاورید. در ادامه با ما همراه باشید تا با معنی فورته پیانو چیست آشنا شویم.

داینامیک در لغت به چه معناست؟

در موسیقی، داینامیک به اختلاف بلندی صدا یا ولوم گفته می‌شود. اما برای این که نوازندگان راحت‌تر بدانند که کدام نت‌ها را آرام و یا محکم بنوازند، از اصطلاحات ایتالیایی استفاده می‌شود که با دانستن آن‌ها می‌توانید به راحتی داینامیک مورد نظر را هنگام اجرا در نظر داشته باشید.

به شکل کلی، داینامیک‌ها در موسیقی به دو گروه داینامیک‌های استاتیکی و داینامیک‌های متغیر تقسیم می‌شوند. داینامیک‌های استاتیکی در واقع به قطعاتی گفته می‌شود که نت‌ها همگی در یک ولوم یا به یک شدت نواخته می‌شوند. به طور کلی برای این که شدت داینامیک نت را در نظر داشته باشید، باید به آخرین نماد داینامیکی که در قطعه نوشته شده دقت کنید و تا تغییر آن نماد، نت‌ها را با همان شدت بنوازید.

دانستن این نمادها بسیار آسان است. به طور کلی، در داینامیک‌های استاتیکی کافیست تا با سه اصطلاح پیانو (Piano)، فورته پیانو (Forte) و مزو (Mezzo) آشنایی داشته باشید.

پیانو (Piano)

ابتدا با پیانو آغاز می‌کنیم. (منظور از پیانو در این مقاله، ساز پیانو نیست.)

پیانو اولین اصطلاحی است که در داینامیک‌های استاتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد. هنگامی که از اصطلاح پیانو در داینامیک‌ها استفاده می‌کنیم، منظور ما ساکت و یا نت‌های آرام می‌باشد. هنگامی که نت‌های پنج خط حامل را می‌خوانید، ممکن است با نماد p مواجه شوید. در این مواقع شما باید نت‌ها را طبق داینامیک پیانو بنوازید و یا به زبان ساده‌تر، آن‌ها را با ضربه آرام‌تری بنوازید که صدایی با ولوم کم‌تر ایجاد شود.

فورته پیانو (Forte)

از دیگر اصطلاحاتی که در داینامیک‌های استاتیکی مورد استفاده قرار می‌گیرد، فورته است که به معنای بلند می‌باشد و در معنای لغوی در زبان ایتالیایی به معنای قوی می‌باشد. درست همانند پیانو، فورته نیز در صفحه‌های پنج خط حامل مورد استفاده قرار می‌گیرد و هنگامی که نماد f را مشاهده کنید، باید نت‌های مورد نظر را محکم‌تر بنوازید.

مزو (Mezzo)

در خواندن بسیاری از نمادهای داینامیک، از کلمه دیگری به نام مزو نیز استفاده می‌شود. مزو در ایتالیایی به معنای نصف و یا متوسط می‌باشد. به طور کلی، از اصطلاح مزو قبل از اصطلاحات پیانو و فورته استفاده می‌شود. با استفاده از واژه مزو، می‌توانید داینامیک‌هایی مانند مزو فورته و یا مزو پیانو ایجاد کنید. مزو فورته به معنای نت‌هایی است که همچنان باید بلند نواخته شوند اما ولوم آن‌ها از نت‌های فورته کمتر است. به عبارت دیگر نت‌هایی که بلندی نسبی دارند. این موضوع در مورد نت‌های پیانو نیز صدق می‌کند.

شما می‌توانید با قرار دادن اصطلاح مزو قبل از پیانو، نت‌های مزو پیانویی را بنوازید که دارای داینامیک پایین نسبی هستند. به عبارت دیگر همچنان آن‌ها را می‌توان داینامیک‌های آرام در نظر گرفت، اما کمی بلندتر از نت‌های پیانو معمولی هستند. برای نمایش این اصطلاح از حرف m استفاده می‌شود. بنابراین نت‌های مزو فورته را به شکل mf و نت‌های مزو پیانو را به شکل mp نمایش می‌دهند.

پیانیسیمو و فورتیسیمو (Pianissimo & Fortissimo)

از دیگر اصطلاحاتی که می‌توانیم به داینامیک‌ها اضافه کنیم، پسوند “ایسیمو (Issimo)” می‌باشد که در ایتالیایی به معنای “خیلی” و “زیاد” است. می‌توان این اصطلاحات را پس از اصطلاحات فورته و پیانو استفاده کرده و آن‌ها را به شکل پیانیسیمو و فورتیسیمو خواند. پیانیسیمو نت‌های “بسیار آرام” و فورتیسیمو نت‌های “بسیار بلند” هستند.

برای نمایش این اصطلاحات، از دو عدد حرف p و f استفاده می‌شود. برای نمایش فورتیسیمو از نماد ff و برای نمایش پیانیسیمو از نماد pp استفاده می‌شود.

پیانیسیسیمو و فورتیسیسیمو (Pianississimo & Fortississimo)

به طور کلی، هر چه اصطلاح ایسیموهای بیشتری به اصطلاحات فورته و پیانو اضافه شود، تاکید برای شدت آن‌ها بیشتر می‌شود. فورتیسیسیمو به معنای خیلی خیلی بلند است و پیانیسیسیمو نیز به معنای خیلی خیلی آرام در نظر گرفته می‌شود. برای نمایش آن‌ها از سه حرف f و p استفاده می‌شود، بنابراین برای نمایش فورتیسیسیمو از نماد fff و برای نمایش پیانیسیسیمو از نماد ppp استفاده می‌شود.

اما آیا قضیه به همین جا ختم می‌شود؟ خیر! در سمفونی شماره ۶ چایکوفسکی قسمتی وجود دارد که از نماد pppppp بهره می‌برد! تعداد ایسیموهای این اصطلاح به قدری زیاد است که گفتن آن را نیز بسیار سخت می‌کند. حتی برای این نت‌ها به قدری آرام نواخته شده اند که برای شنیدن آن‌ها باید صدای کلی این سمفونی را به شدت زیاد کنید.

اصطلاحاتی که گفته شد، مواردی هستند که با دانستن آن‌ها می‌توانید به راحتی داینامیک‌های مختلفی را در آهنگ‌های خود استفاده کنید. برای جمع بندی بخش داینامیک‌های استاتیکی در موسیقی، اصطلاحات را به ترتیب از خیلی خیلی بلند به خیلی خیلی آرام مرور می‌کنیم.

• فورتیسیسیمو fff
• فورتیسیمو ff
• فورته f
• مزو فورته mf
• مزو پیانو mp
• پیانو p
• پیانیسیمو pp
• پیانیسیسیمو ppp

در ادامه به سراغ داینامیک‌های متغیر می‌رویم و نگاهی به آن‌ها می‌اندازیم.

داینامیک‌های متغیر

پس از آن که داینامیک‌های استاتیکی را بررسی کردیم، وقت آن است که به داینامیک‌های متغیر بپردازیم. این داینامیک‌ها برای قسمت‌هایی در نظر گرفته می‌شوند که نت‌ها ناگهان یا به شکل هم زمان پشت سر هم از یک داینامیک خاص بهره نبرند. بلکه در مواردی، نت‌ها به شکل تدریجی بلند و یا آرام می‌شوند. برای این موارد، عموما دو اتفاق رخ می‌دهد، یا نت‌ها به تدریج بلند یا به تدریج آرام می‌شوند.

اصطلاحاتی که برای این نوع از داینامیک‌ها استفاده می‌شود، کرشندو (Crescendo)، دکرشندو (Decrescendo) و دیمینواندو (Diminuendo) می‌باشد.

کرشندو (Crescendo)

هنگامی که نت‌ها به تدریج بلند تر می‌شوند، از اصطلاح ایتالیایی کرشندو استفاده می‌کنیم. این لغت در ایتالیایی به معنای افزایش است. برای نمایش آن از نماد cresc. استفاده می‌شود و یا گاهی دو خط کشیده می‌شود که در حال دور شدن از یکدیگر هستند.

دکرشندو (Decrescendo) و دیمینواندو (Diminuendo)

از این دو اصطلاح هنگامی استفاده می‌شود که نت‌ها به تدریج آرام می‌شوند. این دو اصطلاح تفاوتی با یکدیگر ندارند و می‌توانید تنها از یکی از آن‌ها استفاده کنید. برای نمایش آن‌ها از نمادهای dim. و decresc. استفاده می‌شود و یا از دو خط که به یکدیگر نزدیک می‌شوند نیز استفاده می‌شود. در تصویر پایین می‌توانید لیست کاملی از انواع داینامیک‌ها را مشاهده کنید.

Diminuendo

به کاهش تدریجی صدا موزیک Diminuendo گفته می شود. به عنوان مثال در قطعه ی زیر، به صورت تدریجی در عبارت دوم باید اجرای آرام‌تری داشته باشید.

داینامیک های نت

تاکید بر نت‌های مختلف می‌تواند ماهیت یک قطعه موسیقی را تغییر دهد. تاکید روی هر نت می‌تواند از طریق تغییر ولوم صدا امکان پذیر شود. در دفتر نت، ۳ دستورالعمل اصلی برای نحوه اعمال تاکید داینامیک بر نت‌های مختلف در نظر گرفته شده است:

• Accent : تاکید ناگهانی بر روی یک نت.
• Tenuto : تکیه بر نت.
• Sforzando : نواختن یک نت به صورت ناگهانی.

تفاوت هایی بین Fortepiano و forte

امروزه در این است که به سازهایی که قبل از ۱۸۳۰ تولید شده اند، fortepiano گفته می‌شود. نواختن قطعات Beethoven ،Mozart و Haydn بر روی پیانوهای مدرن می‌تواند تجربه متفاوتی باشد. Beethoven, Mozart و Haydn پیانوهای Viennese که امروزه بنام fortepiano شناخته می‌شوند را ترجیح می‌دادند و ویژگی‌های این پیانوها کاملا با پیانوهای مدرن متفاوت است.

به عنوان مثال می‌توانید مشخصات فیزیکی بین پیانو گرند Steinway D مدرن را با پیانو ۵ اکتاو ۱۷۹۰ Walter مقایسه کنید تا تفاوت کامل بین این دو سبک برای شما روشن‌تر باشد. پیانو گرند مدرن با ۹۹۰ پوند وزن در مقایسه با fortepiano با ۱۸۷ پوند وزن مقایسه می‌شود. این تفاوت وزن باعث می‌شود تا یک ساز مدرن بتواند کشش بسیار بیشتری بالغ بر ۴۵ هزار پوند فشار وارد بر سیم فلزی در مقایسه با ۲ هزار فشار سیم در fortepiano را تحمل کند. پس این دو واژه یعنی Forte و Fortepiano رو باهم به اشتباه نکنید.

سخن پایانی

در این مقاله قسمت داینامیک‌های تئوری موسیقی را کاملا شرح دادیم که با دانستن آن‌ها نه تنها می‌توانید آهنگ‌های حرفه‌ای‌تری بنوازید، بلکه قادر خواهید بود با در نظر داشتن این داینامیک‌ها، اجرایی به مراتب بهتر و احساسی‌تر داشته باشید. داینامیک‌ها از مهم‌ترین قسمت‌های تئوری موسیقی و به طور کل اجرای موسیقی به شمار رفته که در این مقاله تلاش کرده ایم تا به زبانی آسان‌تر آن‌ها را توضیح دهیم. حال اگر علاقه مند به یادگیری پیانو هستید، می‌توانید از بخش آموزش پیانو سازکالا که به صورت تصویری و کاملا رایگان می‌باشد، استفاده کنید.