تکنیک‌های پیانو که هر نوازنده‌ای باید بداند

تکنیک‌های پیانو را می‌توان عصای دست پیانیست‌هایی دانست که کمی از مرحله مبتدی عبور کرده و به جایگاه نیمه‌حرفه‌ای رسیده‌اند. اگر می‌خواهید بدانید که نوازندگان حرفه‌ای پیانو، هنگام نوازندگی از چه تکنیک‌هایی استفاده می‌کنند، امروز می‌خواهیم این رازها را برای شما فاش کنیم و به معرفی ۱۴ تکنیک بپردازیم که با استفاده از آن‌ها همانند پیانیست‌های مجرب، بتوانید قطعات موسیقی دلخواه خود را بنوازید. اما اگر هنوز پیانو ندارید اما علاقه زیادی به این ساز محبوب و خوش‌صدا دارید، برای استعلام قیمت پیانو به سایت سازکالا مراجعه کنید.

۵ تکنیک اولی که به شما معرفی می‌کنیم، تکنیک‌های معمولی هستند، به این معنا که به سرعت می‌توانید آن‌ها را به نوازندگی خود اضافه کنید. ۵ تکنیک بعدی، تکنیک‌هایی هستند که نیازمند زمان بیشتری برای یادگیری و به‌کارگیری می‌باشند و باید تمرینات بیشتری برای استفاده از آن‌ها انجام دهید. ۴ تکنیک آخر هم کاملا حرفه‌ای است و شما زمانی می‌توانید آن‌ها را پیاده‌سازی کنید که مهارت خوبی در نواختن پیانو به‌ دست آورده‌باشید. اما اگر یک پیانو دارید اما هنوز یادگیری آن را شروع نکرده‌اید، می‌توانید از جلسه اول آموزش پیانو سازکالا این کار را به صورت اصولی انجام دهید.

معرفی تکنیک‌های پیانو

همانطور که گفتیم، ما در این مقاله ۱۳ تکنیک برای نواختن اصولی و حرفه‌ای پیانو را به شما خواهیم گفت. این تکنیک‌ها عبارت‌اند از:

1. نحوه صحیح نشستن
2. توجه به شکل دست‌ها
3. نوازندگی با نوک انگشتان
4. صاف نگه‌داشتن مچ‌ها
5. توجه ویژه به انگشت‌گذاری
6. استفاده از پدال‌ها
7. بهره‌مندی از اکتاوها
8. استفاده از درجه سوم
9. استفاده از درجه ششم
10. تریل‌ها
11. گام نوازی
12. آرپژ
13. لگاتو و استکاتو
14. رعایت داینامیک

حالا بیایید هرکدام از این تکنیک‌ها را باهم به صورت مفصل بررسی کنیم.

نحوه صحیح نشستن

هنگامی که می‌خواهید به نوازندگی پیانو بپردازید، باید همواره پشت خود را صاف نگه دارید. آیا تا به حال دیده‌اید که یک نوازنده مشهور با کمری خم شده به نوازندگی بپردازد؟ اگر متوجه می‌شوید که وقتی پشت پیانو نشسته‌اید خم می‌شوید و قوز می‌کنید، بهترین کاری که می‌توانید انجام دهید این است که مدام به خود یادآوری کنید که هنگام نوازندگی صاف بنشینید. برای عادت به صاف نشستن، می‌توانید در ابتدای کار این مسئله روی یک تکه کاغذ نوشته و جلوی خود بگذارید. با این کار، نشستن صحیح به یک عادت خوب برای شما تبدیل خواهد شد.

به شکل دست‌های خود توجه کنید

یکی از اشتباهاتی که بسیاری از نوازنده‌های مبتدی دارند، این است که دست‌های خود را بسیار تکان می‌دهند و این موضوع باعث می‌شود تا دست‌ها از موقعیت درست خود خارج شوند و درنتیجه، پیدا کردن نت‌ها کار دشواری خواهد بود.

هنگامی که به نوازندگی با پیانو مشغول هستید، سعی کنید تنها انگشتان خود را برای تغییر نت‌ها تکان دهید. این موضوع باعث می‌شود که دست‌های شما در موقعیت خوبی قرار داشته باشند و پیدا کردن نت‌ها امری آسان باشد.

از دیگر نکات قابل توصیه، این است که دست خود را به گونه‌ای روی کلاویه‌های پیانو قرار دهید که بتوانید هر نت را با یک انگشت خود بنوازید. برای مثال دست راست خود را در نظر داشته باشید، در شماره گذاری انگشتان، انگشت شصت به عنوان انگشت شماره یک در نظر گرفته می‌شود. اگر آن را بر روی نت دو قرار دهید، انگشت اشاره شما بر روی نت ر، و دیگر انگشت‌های شما به ترتیب بر روی نت‌های می، فا و سل قرار می‌گیرند. همچنین سعی کنید انگشت‌های خود را همواره عمود بر کلاویه‌ها قرار دهید.

با نوک انگشتان خود به نوازندگی بپردازید

یکی دیگر از تکنیک‌هایی که پیانیست‌های کاربلد آن را به خوبی رعایت می‌کنند، این است که برای این که بتوانید به راحتی و به صورت روان به نوازندگی بپردازید، باید نت‌ها را با نوک انگشتان بنوازید. این موضوع همچنین به شما کمک می‌کند تا بتوانید سرعت بیشتری در نوازندگی خود داشته باشید و قطعات سرعتی را راحت‌تر بنوازید.

هنگامی که شما نت‌ها را با نوک انگشتان خود بنوازید، می‌توانید فاصله سوم (3rds)، ششم (6ths)، اکتاو و آکوردها را نیز راحت تر پیدا کنید.

مچ‌های خود را صاف نگه دارید

هیچگاه هنگام اجرای قطعات با پیانو، مچ خود را بالا و یا پایین نبرید. این کار نه تنها باعث می‌شود تا مچ‌هایتان پس از مدتی درد بگیرد، بلکه در طولانی مدت ممکن است به مچ‌هایتان آسیب جدی برسد. ممکن است نوازنده‌های حرفه‌ای پیانو را ببینید که مچ‌هایشان را هنگام نواختن قطعه‌های مختلف بالا و پایین می‌کنند. اما باید بدانید که این پیانیست‌های مجرب، با استفاده از دست و آرنج‌های خود فشاربیشتری بر روی نت‌ها اعمال می‌کنند که به این تکنیک “arm weight” گفته می‌شود.

به انگشت گذاری‌ها توجه ویژه‌ای کنید

یکی از مزیت‌هایی که قطعات کلاسیک برای نوازندگان پیانو دارد، این است که نحوه انگشت‌گذاری در آن‌ها ذکر شده است. این موضوع باعث می‌شود تا بسیاری از نوازنده‌ها بتوانند به راحتی با انگشت‌گذاری صحیح، این قطعات را بنوازند.

مشکلی که در قطعات پاپ و یا جز وجود دارد، این است که این انگشت گذاری‌ها ذکر نشده‌است و همین موضوع ممکن است باعث انگشت‌گذاری اشتباه نوازنده‌ها بشود. اگر قطعه‌ای که قصد اجرای آن را دارید، انگشت‌گذاری مشخصی ندارد، باید خود شما انگشت‌گذاری آن را متوجه شوید. برای این کار باید زمان بیشتری به امتحان کردن انواع انگشت گذاری‌ها بپردازید.

از پدال‌ها استفاده کنید

بسیاری از پیانیست‌هایی که به صورت خودآموز نوازندگی پیانو را آغاز کرده‌اند، از پدال‌هایی که برای این ساز درنظر گرفته‌شده‌است، هیچ استفاده‌ای نمی‌کنند. پرکاربردترین پدالی که در پیانوها وجود دارد، پدال ساستین است. این پدال در سمت راست قرار گرفته است. با استفاده از پدال ساستین، می‌توانید کشش صدایی بیشتری به نت‌های خود بیفزایید. دیگر پدال‌هایی که وجود دارد، پدال Soft و Sostenuto می‌باشد که در پیانو‌های گرند و دیواری متفاوت است.

استفاده مکرر علاوه بر اینکه باعث عادت می‌شود که همچون بزرگان نوازندگی پیانو رفتار کنید، حس بهتری را نیز به شنونده انتقال می‌دهد. نکته‌ای که باید درنظر داشته‌باشید این است که اگر این پدال را نگه دارید و نت را رها کنید، نت شما برای مدتی همچنان صدا می‌دهد.

برای اینکه برای نت بعدی نیز این کار را تکرار کنید، لازم است هنگامی که نت بعدی را می‌نوازید، هم‌زمان پای خود را از روی پدال بردارید و سپس قبل از رها کردن نت، دوباره پدال را فشار دهید و نگه دارید. این تکنیک کمی تمرین نیاز دارد تا به آن عادت کنید.

از اکتاوها استفاده کنید

اکتاوها در واقع نت‌های یکسانی هستند که صدایی بم‌تر یا زیرتر دارند. برای مثال اگر نت‌های C1 و C2 اکتاو محسوب شوند، هر دو نت دو هستند، اما نت C1 بم‌تر از نت C2 می‌باشد. اکتاوها در آهنگ‌های کلاسیک بسیاری مورد استفاده قرار گرفته‌اند. برای مثال می‌توانیم به قطعه Nocturne Op.48 No.1 In C Minor ازچوپین اشاره کنیم. دیگر قطعه‌ای که در آن از اکتاوها استفاده زیادی شده‌است، قطعه Piano Concerto No.1 in F# Minor از سرگی راشمانینوف می‌باشد.

اکتاوها را می‌توان در آکورد یا ملودی‌ها استفاده کرد.

 از درجه سوم استفاده بیشتری کنید

درجه سوم یکی دیگر از درجات مهم در موسیقی است که در بسیاری از آهنگ‌هایی که توسط پیانو نواخته می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرد. در سبک‌هایی مانند جز، پاپ، کلاسیک و حتی بلوز، از درجات سوم نت‌های مختلف به وفور استفاده می‌شود.

شما می‌توانید از این درجه برای ملودی‌ها و اضافه کردن حس‌های متفاوت استفاده کنید. حتی اگر بخواهیم از دید تئوری نگاه کنیم، درجه سوم درجه بسیار مهمی است. در ترایدهای ماژور، مینور و در بسیاری از گام‌ها از این درجه استفاده می‌شود.

یکی از کارهایی که می‌توانید انجام دهید این است که از درجه سوم در اکتاوهای بالاتر استفاه کنید که این امر باعث ایجاد حس متفاوت و جالبی در قطعات شما می‌شود.

 از درجه ششم استفاده بیشتری کنید

دیگر درجه‌ای که در قطعات پیانو محبوبیت بالایی دارد، درجه ششم است. در بسیاری از قطعات همانند قطعه Fur Elise از بتهوون، از این درجه استفاده زیادی شده‌است. درنظر داشته‌باشید که اگر از درجه ششم به صورت لحظه‌ای استفاده کنید، حس جالب‌تری را به شنونده منتقل می‌کنید. این موضوع به این معناست که هنگامی که از درجه ششم استفاده می‌کنید، سعی کنید از پدال ساستین استفاده نکنید.

تریل‌ها

این تکنیک در بسیاری از سبک‌ها مانند باروک، کلاسیک، بلوز، جز و پاپ مورداستفاده قرارمی‌گیرد. در سبک‌هایی مانند باروک و کلاسیک، از تریل‌ها برای ادامه پیداکردن یک نت استفاده می‌شود. برای این که بتوانید این تکنیک را به راحتی و با سرعت بالا بنوازید، به شما پیشنهاد می‌دهیم که آن را در تمپوهای پایین‌تر تمرین کنید. یکی از بهترین تمرین‌ها برای این تکنیک، تمرین تریل موتزارت است که برای شاگردان خود نوشته بود.

گام‌نوازی

گام‌ها جزء حیاتی‌ترین تمرین‌ها برای بهبود تکنیک‌های نوازندگی پیانو می‌باشد. قطعات موسیقی مملو از الگوهای مختلف گام هستند. اگر به خط ملودی نگاه کنید، قطعه‌هایی شبیه به گام‌های کوچک را مشاهده می‌کنید. با شناخت کامل بر روی گام‌ها، تمام قسمت‌های ملودی را بدون اینکه مستقیما تمرین کنید، یاد می‌گیرید. هدف این است که گام‌های خود را بین ۲ الی ۳ اکتاو در کلاویه‌ها عبور دهید.

آرپژ

یکی دیگر از تکنیک‌های پیانونوازی پیشرفته، آرپژ نام دارد. آرپژها به خوبی انعطاف پذیری مچ دست را تقویت می‌کنند. انتقال از انگشت ۳ یا ۴ به انگشت شصت، شما را مجبور می‌کند که به طور روان و دقیق‌تری مچ دست خود را بچرخانید.

لگاتو و استکاتو را تفکیک شده بنوازید

لگاتو و استکاتو دو تکنیک کارآمد و مهم در پیانو هستند که تاثیر بسیار زیادی بر احساس و بیان قطعه دارند. در تکنیک لگاتو، نوازنده کلاویه‌ها را به‌صورت پیوسته می‌نوازد تا صدایی روان و بی‌وقفه ایجاد شود. در مقابل، استکاتو به‌ صورت جدا و مقطع اجرا می‌شود و به موسیقی حالت ریتمیکی می‌دهد. درصورتی که نوازنده به این دو تکنیک کاملا مسلط شود، قطعاتی که می‌نوازد، بسیار بااحساس‌تر خواهند بود و نوازنده قادر است قطعات پیانو را با تنوع و عمق بیشتری اجرا کند. به بیان ساده، اجرای درست و دقیق لگاتو و استکاتو باعث بهبود کنترل انگشتان، افزایش دقت و بیان بهتر احساسات در اجرای قطعات مختلف پیانو می‌شود.

داینامیک را به درستی رعایت کنید

رعایت داینامیک در نوازندگی پیانو، نقش بسیار مهمی در انتقال احساسات و هیجانات و زیبایی موسیقی دارد. داینامیک به شدت یا نرمی صدا، فراز و نشیب دادن به قسمت های مختلف موسیقی و تاثیرگذار نواختن قطعه پیانو، هنگام نواختن گفته می‌شود و به نوازنده این امکان را می‌دهد که قطعه را با عمق و هیجان بیشتری اجرا کند. کنترل دقیق داینامیک باعث می‌شود قسمت‌های مختلف موسیقی خصوصا کورس، به‌ خوبی از یکدیگر تفکیک شوند و مخاطب ارتباط عاطفی بیشتری با اثر برقرار کند. تمرین صحیح داینامیک، مهارت تاچ کلاویه‌ها و شناخت بهتر قطعه، همگی به اجرایی حرفه‌ای‌تر و تاثیرگذارتر کمک می‌کنند و باعث افزایش جذابیت قطعه پیانو می‌شوند.

سخن پایانی

با استفاده از تکنیک‌هایی که در این مقاله گفته شد، نه تنها می‌توانید قطعات نوازنده‌های موردعلاقه خود را با اعتمادبه‌نفس بیشتری بنوازید، بلکه می‌توانید آهنگ‌های خود را نیز با استفاده از این تکنیک‌ها جذاب کنید. توصیه ما به شما این است که این تکنیک‌های نوازندگی پیانو را با استفاده از مترونوم و ابتدا با سرعت‌های پایین انجام دهید. تمپو ۶۰ تمپوی بسیار مناسبی برای این تمرینات است.

در این مقاله تلاش کردیم که تکنیک‌های پیانو را به صورت خلاصه به شما آموزش دهیم تا بتوانید مهارت نوازندگی پیانو خود را چند پله ارتقا دهید و به حرفه‌ای شدن در پیانو نوازی نزدیک‌تر شوید. اگر محتوای این مقاله برای شما مفید بود، لطفا آن را برای دیگر پیانیست‌هایی که می‌شناسید هم ارسال کنید تا به ارتقاء مهارت نوازندگی آن‌ها نیز کمک کرده‌باشید.