در ابتدا شما باید بدانید گام دقیقاً چیست؟ در واقع ما مجموعهای از این گامها را داریم که هر گام توالی چند نت است که به ترتیب ارتفاع مرتب شدهاند و گستره صوتیشان جمعاً دوازده نیمپرده متساوی یا یک اکتاو میباشد. گام ممکن است بالارونده یا پایینرونده باشد، یعنی ارتفاع نتها در آن به ترتیب صعودی یا نزولی مرتب شده باشد.
چرا دانستن گام ها در آواز مهم هستند؟
گامها در واقع اساس تونال در موسیقی است و این دو بدون یکدیگر معنی ندارند. این موضوع تقریباً در همه ژانرهای موسیقی صدق میکند. بنابراین اگر درک خوبی نسبت به گامها پیدا کنید و مهارت خود را گسترش دهید میتوانید قطعات مختلف را با تونالیته درست اجرا کنید. در ادامه به بررسی مزایای آشنایی با گام ها میپردازیم. با سازکالا همراه باشید.
نکته : تفاوت گام و تونالیته
گام عبارت است از صداها یا نتهایی که به طور متصل میان فاصله اکتاو قراردارند. گام به ردیف منظم صداها گفته میشود، مثلاً گام دو باید از نت دو شروع شده و پس از پیمودن منظم درجات پی در پی به اکتاو ( هشتم ) برسد.
ولی مایه یا تنالیته دارای این قانون نیست و به ردیف منظم و نامنظم صداهای یک گام گفته میشود؛ بنابراین هر قطعه موسیقی در مایه یا تنالیته مشخصی ساخته میشود، مثلاً مایهی دو، مایهی لا، و غیره.
مزایای آشنایی با گام ها
معلمان آواز در سراسر جهان به اتفاق آرا موافق هستند که تمرین کردن گامهای موسیقی میتواند به روشهای زیر به نفع مهارت خوانندگی شما باشد:
- دامنه صوتی شما را بسیار گسترش میدهد
- صدای شما را جلا میدهد
- به پیشرفت گوش موسیقی شما کمک میکند
- به Tuneبودن صدای شما هنگام خواندن کمک میکند
- کنترل نفس شما را به شکل فوقالعادهای افزایش میدهید
- دانش شما را در مورد تئوری موسیقی برای ترانه سرایی توسعه میدهد
در ادامه مقاله لزوم آشنایی با گام ها در خوانندگی چیست با ما همراه باشید.
اقدامات مهم قبل و بعد از آواز خواندن
اگرچه هر کسی میتواند آواز خواندن را بیاموزد، اما روشها و تمرینهای زیادی وجود دارد که در کیفیت صدای شما تفاوت ایجاد میکند. همانطور که هنگام نواختن ساز و تنظیم کردن آن، دانستن برخی از تئوریهای موسیقی مهم است در خوانندن نیز همین موضوعات وجود دارد.
همانطور که یک ورزشکار برای شروع ورزش خود را گرم میکند، یک خواننده هم باید قبل از خواندن آواز تمرینات گرم کردن صدا، تقویت نفس و.. را انجام دهد. اگر در کار خود جدی هستید گامهای موسیقی را برای گرم کردن و سرد کردن صدا در نظر بگیرید و حتی الامکان هر روز این کار را انجام دهید تا تسلط شما بهبود یابد.
گرم کردن صدا
شما نیز میتوانید گامها را در نتهای سلفژ یعنی (Do – Re – Mi – Fa – Sol – La – Ti – Do)، با اسمهای خودشان به صورت مصوت یا با زمزمه آرام آواز بخوانید. بسیاری از معلمان آواز توصیه میکنند با زمزمه شروع کنید زیرا صدای شما را بدون استرس بر تارهای صوتی گرم نگه میدارد. هنگامی که صدای شما گرم شد، از حروف صدادار یا نتهای سلفژ برای باز کردن گلو استفاده میشود.
مطالب پیشنهادی : سلفژ چیست؟
ضمنا گرم کردن صدا به وسیله زمزمه کردن یکی از روشهای رایج است. پیشنهاد میکنیم با دهان بسته به مدت ۱۰ الی ۱۵ دقیقه به شکل (Hmmmmmm…) شروع به زمزمه کنید. بهتر است آهنگی را که کاملا مسلط هستید به روش Hmmmm به شکل کامل زمزمه کنید تا صدای شما گرم شود. سایر روشهای گرم کردن عبارتند از:
- تکنیک خمیازه
- تکنیک هام ((Hmmmm
- تمرین نی
- صدای وزوز (lip trill)
- چرخش زبان
- تمرین با مصوتها
سرد کردن صدا
خواندن آواز به مدت چند ساعت، تارهای صوتی شما را ملتهب و متورم میکند پس در نتیجه سرد نکردن صدا باعث آسیب دیدن آنها میشود. تمرین سرد کردن صدا نیز شباهت زیادی به گرم کردن یا (Warm Up) دارد. به طور کلی سه نوع تمرین رایج برای سرد کردن صدا پیشنهاد میشود که معمولا بین ۳ تا ۵ دقیقه میتواند برای انجام آن کافی باشد.
- لیپ رول (Lip Roll)
- وکال فرای (Vocal Fry)
- هامینگ (Humming)
۵ گام مهم که دانستن آنها الزامیست!
گامهای مختلفی وجود دارند که ممکن است در تمرینها آسان یا چالش برانگیز باشند. همچنین هر گام برای اهداف متفاوتی از جمله سبک و حس موسیقی استفاده میشود. در تمرین کردن گامها و فواصل زیادی برای خواننده وجود دارد. در قسمت زیر ۵ گام اصلی را که برای هر خواننده ضروری میدانیم، معرفی کردهایم.
- گام های Major
- گام های Minor
- گام های Chromatic
- گام های Whole-tone
- گام های Pentatonic
چگونه گامهای اساسی در پروژههای خود استفاده کنیم؟
پس از آشنایی با گام های بالا، وقت آن است که از این گامها در خوانندگی خود استفاده کرده و پروژههای مختلف را بر اساس این گامها بخوانید.
از جمله نکاتی که باید در مورد استفاده از گامهای مختلف در نظر داشته باشید، این است که بتوانید گامهایی که یاد گرفته اید را در تمامی نتها بخوانید. برای این کار باید در نظر داشته باشید که موسیقی غربی ۱۲ نت مختلف دارد که شما باید بتوانید برای هر کدام از نتها، یک گام ماژور و سه گام مینور را بخوانید. از جمله سه گام مینوری که میتوانید در پروژههای مختلف بخوانید، میتوانیم به گام مینور طبیعی، گام هارمونیک مینور و گام ملودیک مینور اشاره کنیم که هر کدام، صداهای مختلفی را در اختیار شما قرار میدهند.
با استفاده از تمرینهایی که پیشتر در مورد آنها صحبت کردیم نیز، میتوانید هر کدام از این گامها را تمرین کرده و به آنها مسلط شوید. با استفاده از این تمرینها میتوانید بازه خوانندگی خود را نیز بهتر بشناسید و بدانید که پایینترین اکتاو و بالاترین اکتاوی که میتوانید بدون اشتباه بخوانید، چه اکتاو و چه نتی را میتوانید بهتر بخوانید. در نظر داشته باشید که سعی کنید پروژههای خود را طبق گامهایی تنظیم کنید که در خواندن آنها را راحت هستید.
یکی از بهترین کارهایی که میتوانید برای راحتتر خواندن یک گام انجام دهید، این است که از بالاترین نت گام شروع کرده و آن را ابتدا گوش دهید. به این ترتیب ذهن شما آماده میشود تا بتوانید به بالاترین نت برسید و آن را بخوانید.
همچنین یکی از کارهایی که میتوانید برای مطمئن شدن هنگام ضبط و تمرین انجام دهید این است که گام خود را ابتدا با استفاده از یک وی اس تی پیانو بنویسید و طبق آن شروع به تمرین کنید.
نکات ابتدایی اما موثر برای شروع تمرین خوانندگی در منزل
در انتهای این مطلب میخواهیم راهکارهایی را در اختیار شما بگذاریم تا باور کنید تمرین درست و هدفمند بیشترین تاثیر را در پیشرفت کار شما خواهد داشت. پس برای اینکه بتوانید خواننده خوب و موفقی باشید باید اول مورد توجه دوستان و افراد خانواده قرار بگیرید به آنها اجازه دهید که صدایتان را بشنوند ومسائلی که از نظر آنها مشکل هستند را به شما بگویند. با اینکار شما میتوانید به تمرینات ابتدایی تمرین بپردازید که عبارتند از :
- قبل از خواندن تارهای صوتی خود را آماده کنید (قبلتر توضیح داده شد)
- تمرین را با خواندن نتهای بالا شروع نکنید
- به اندازه کافی نوشیدنیهای ولرم بنوشید
- چندین نفس عمیق بکشید
- بر روی نفسهای هنگام خواندن تمرین کنید
- تکنیکهای خود را بیشتر تمرین کرده و سعی کنید آنها را بهبود ببخشید
- از انجام تمرین و خوانندگی خود لذت ببرید
- تلاش و پشتکار را فراموش نکنید
سلام
کسایی تازه شروع به آواز خوندن می کنند میتونن محدوده ی صداشونو پیدا کنن یا باید یک مدت روی صداشون کار کرده باشند؟
سلام دوست عزیز
برای تایین محدوده صدایی خودتون حتما باید حضوری با استاد آواز مشاوره داشته باشید