در این مقاله ما قصد داریم تحول ضبط استودیویی در دهه ۹۰ را بررسی کنیم.در دهه ۸۰ میلادی و با پیشرفت تکنولوژی در آن زمان، بسیاری از مهندسان صدا و موزیسینها با این موضوع روبرو شدند که شاید تکنولوژی، آینده موسیقی را خواهد ساخت و دیگر نیازی به دست و پنجه نرم کردن با مشکلات تجهیزات آنالوگ وجود ندارد.
برای مثال، برای گوش دادن به آلبومهایی با تعداد آهنگهای بسیار زیاد، معمولا از سی دی های متعدد استفاده میشد که در آن زمان، یکی از انقلابی ترین تغییرات در دنیای موسیقی به شمار میرفت. همچنین، مهندسان صدا این امکان را داشتند تا با استفاده از قابلیت های ویرایش موجود در پردازشهای دیجیتال، یک سیگنال صدایی را Pitch Shift کنند و صدای آن را از یک نت به نتی دیگر تغییر دهند.
به همین دلیل است که میتوانیم دهه ۹۰ میلادی را یکی از مهم ترین برهه های تاریخ در ضبط موسیقی و به طور کل، پروداکشن و ساخت آن در نظر بگیریم. تحول ضبط استودیویی در دهه ۹۰ با گذر و تبدیل پردازش آنالوگ به دیجیتال در این دهه، تمامی بخشهای موسیقی را تحت تاثیر قرار داد.
از تبدیل شدن کاستها به سی دیها و در نهایت فرمت MP3 گرفته تا ساخت اولین نرم افزارهای میزبان (DAW) و پلاگینها (افزونه های دیجیتالی سینتی سایزر و افکتها) ، دهه ۹۰ میلادی را میتوان یک دهه مهم در موسیقی جهانی نامگذاری نمود.
در این مقاله قصد داریم تا با تغییرات عمده ای که در این دهه رخ داد، بیشتر آشنا شویم و تاثیرات آن را در نحوه ساخت موسیقی امروزی مشاهده کنیم. با سازکالا در ادامه این مقاله همراه باشید.
استودیوهای خانگی
در دهه ۸۰، بسیاری از افراد مشاهده کردند که چگونه تکنولوژی باعث شد تا بسیاری از افراد بتوانند با هزینه ای بسیار کمتر از ساخت یک استودیوی حرفه ای، به ضبط ایدههای خود در خانه بپردازند. اتفاقی که ادامه و تکامل آن در دهه ۹۰ رخ داد. مقاله ساخت استودیوی خانگی به همراه برآورد هزینه را مطالعه فرمایید.
رکوردر دیجیتال Portastudio
از جمله محصولات پرفروش و پرطرفدار در آن زمان میتوانیم به رکوردر دیجیتال Portastudio شرکت Tascam اشاره کنیم. یک رکوردر که دارای ۸ ترک بود و این امکان را به شما میداد تا بتوانید با آن به ضبط صدا بپردازید. استفاده از این محصول، محدودیتهای خود را داشت و از طرفی کیفیت صدای آن به هیچ عنوان “حرفه ای” تلقی نمیشد.
اما همین محصول باعث شد تا صدایی که بعدها به Lo-Fi مشهور است شکل بگیرد و آرتیستهای مختلفی نظیر Pavament، Olivia Tremor Control و Elliott Smith آهنگهایی را به بازار عرضه کنند که صدایی Lofi گونه دارشته است
نسخه اولی که از این رکوردها به بازار عرضه شد، به گونه ای طراحی شده بود که صدا بر روی یک کاست ضبط میشد. اما بعدها مدلهای دیگری به بازار عرضه شد که صداها را بر روی دیسکها ضبط میکردند و این محصولات را به محصولات دیجیتال تبدیل کردند.و این نیز یکی از موارد تحول ضبط استودیویی بود.
ابداع نرم افزار میزبان Pro Tools
نرم افزار Sound Tools، نام اولیه ای برای یک نرم افزار ساخت موسیقی بود. نرم افزاری که امروزه نام آن به Pro Tools تغییر پیدا کرده است و برای اولین بار در نمایشگاه NAMM سال ۱۹۸۹ از آن رونمایی شد. Sound Tools در واقع یکی از اولین نرم افزارهای میزبان دنیای صدا بود که امکان ضبط ۲ ترک را به کاربر میداد و طراحی آن بر پایه نرم افزار Sound Designer II انجام شده بود. پیش از این نرم افزار، دیگر نرم افزارهای میزبان تنها امکان ضبط یک ترک را به کاربر میدادند.
دو سال بعد، در سال ۱۹۹۱، Sound Tools به Pro Tools تغییر نام داد و به عنوان اولین نرم افزار میزبان یا Digital Audio Workstation دنیا از آن رونمایی شد. این نرم افزار به سرعت راه خود را به استودیوهای سراسر دنیا باز کرد. نه به عنوان یک ابزار انقلابی، بلکه به عنوان یک وسیله که به مهندسان صدا کمک میکند.
در سال ۱۹۹۵ Butch Vig جزو کسانی بود که یک آهنگ را با استفاده از این نرم افزار میزبان ضبط و سپس آن را میکس کرد. پس از چند سال، اولین آهنگی که به شکل کامل توسط این نرم افزار ضبط و میکس شد آهنگ Livin’ La Vida Loca خواننده مشهور یعنی Ricky Martin بود.
امکانات بیشتر به لطف نرم افزارها
نرم افزار Pro Tools یکی از افسانه ای ترین اتفاقات را برای دنیای موسیقی رقم زد. با استفاده از این نرم افزار، دیگر به جای استفاده از کنسولهای غول آسا، تجهیزات آنالوگ و محدودیتهای ممکن، مهندسان صدا میتوانستند با استفاده از این نرم افزار به صفحه کامپیوتر خود نگه کنند و آهنگهای خود را میکس و یا ضبط کنند. مقاله بهترین نرم افزارهای آهنگسازی سازکالا را مطالعه بفرمایید.
پس از پرو تولز، این شرکت اشتاینبرگ بود که با تولید نرم افزار میزبان Cubase، ظاهری جدیدتر و زیباتر را برای این نرم افزارها به ارمغان آورد. این نرم افزار همچنین امکانات جدیدی را در اختیار کاربران قرار داد که باعث شد تا افراد بتوانند راحت تر از گذشته به کار کردن بپردازند. در کنار این نرم افزارها، میتوانیم به ساخت پلاگینهای مختلف نیز اشاره کنیم که باعث بهتر شدن میکسها در نرم افزارهای میزبان شدند.
مسترینگ
مسترینگ یکی دیگر از اتفاقات بزرگ در صنعت صدا بود که در دهه ۹۰ رخ داد.و یکی از موارد تحول ضبط استودیویی بود. پیش از آن، آهنگها بر روی گرامافونها پخش میشدند و اگر مهندس مسترینگ، صدای آهنگها را بسیار بلند میکرد، این موضوع باعث لرزش بیش از حد سوزن گرامافون و بد صدا دادن آهنگها میشد. اما با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از فایلهای MP3 و سی دیها، مهندسان مسترینگ انعطاف پذیری بیشتری در مسترینگ داشتند.
آنها میتوانستند صدا آهنگهای مختلف را خیلی بلندتر از گذشته کنند، بدون آن که آهنگها بد صدا دهند. مقاله آموزش مسترینگ برای یوتوب را مطلعه فرمایید.
در همین زمان بود که بسیاری از مهندسان مسترینگ برای بلندتر کردن صدای آهنگهای خود، از Brickwall Limiterها و کمپرسورهای مختلف استفاده کردند. استفاده ای که در نهایت، منجر به وجود آمدن “جنگ بلندی صدا” یا Loudness War شد.
این نام، در واقع به برهه ای اشاره دارد که هر مهندس صدایی، برای آن که نشان دهد میکس بهتری را انجام داده، با استفاده از لیمیترهای Brickwall و کمپرسورها تلاش میکرد تا صدایی بسیار بلند تر از دیگران را تولید کند و مسترهایی با صدای بلندتر را به بازار عرضه کند. این جنگ در نهایت با به وجود آمدن سرویسهای استریمینگ امروزی از بین رفت.