ساز ویولن از شناخته شده ترین اعضای سازهای زهی آرشه ای محسوب میشود. همچنین ویولن یکی از زیباترین و مشهور ترین ساز های ارکسترال دنیا می باشد که در بسیاری از قطعات کلاسیک مورد استفاده قرار گرفته است. اما با این که این ساز یک ساز کلاسیک محسوب می شود، امروزه در بسیاری از سبک های دیگر نیز از این ساز برای زیبایی بیشتر قطعه استفاده می شود. بسیاری از آهنگ های مدرن در سبک فولک، بلوگرس ( یکی از زیر شاخه های سبک کانتری ) و یا حتی راک از این ساز در آهنگ سازی های خود بهره برده اند. در ادامه و با مقاله راهنمای خرید ویولن تمام نکات ضروری هنگام خرید را برای شما شرح می دهیم.
آشنایی با ساز ویولن
صدای فوق العاده ویولن به گونهای است که شما میتوانید در هر سبکی از آن استفاده کنید و مخاطب را شگفت زده کنید. همچنین بسیاری از نوازندهها و یا کسانی که به موسیقی علاقه دارند، قرن هاست با صدای این ساز بینظیر زندگی کردهاند و تقریبا اکثر مردم دنیا ساز ویولن را میشناسند. جالب است بدانید ویولن در لیست ۱۰ ساز مشهور و رایج در دنیا قرار دارد.
به دلیل این که این ساز را میتوانیم یکی از مشهورترین سازهای دنیا به شمار بیاوریم، بسیاری از افراد به دنبال این هستند که بتوانند نوازندگی با ویولن را یاد بگیرند. اما در قدم اول برای خرید یک ویولن خوب باید نکاتی را مد نظر داشت زیرا ویولنهای بسیاری در بازار وجود دارند که ویژگیهای مختلف آنها باعث میشود تا هنگام خرید این ساز دچار شک و تردید شوید. همچنین قیمتهای مختلفی از این ساز در بازار وجود دارد که این نکته باعث میشود تا هر فردی بتواند با توجه به بودجه خود این سازها را خریداری کند.
در مقاله راهنمای خرید ویولن هر آنچه برای تهیه یک ویولن با کیفیت نیاز دارید را برای شما شرح میدهیم تا بتوانید ساز مورد نظر خود را به راحتی خریداری کنید و با استفاده از آن بتوانید به خوبی تمرینهای خود را پیش ببرید. برای آشنا شدن با تمام موارد ضروری در هنگام خرید با ما در سازکالا همراه باشید.
قسمت های مختلف ویولن را بشناسید
به طور کلی، بسیاری از ویولنها از نظر ظاهری به یکدیگر شبیه هستند. در تمامی ویولنها شما چهار سیم را مشاهده میکنید که بر روی یک بدنه کوچک سوار شدهاند. یک طرف این ساز سیم گیر ویولن قرار دارد و در طرف دیگر، گوشیهای این ساز جهت کوک کردن آن وجود دارد و این نوع طراحی در تمامی ویولنها یکسان است. همچنین یکی از نکاتی که باید بدانید این است که ویولنها سازهای Fretless ( بدون فرت ) محسوب میشوند زیرا در دسته آنها از فرتها استفاده نشده است.
ویولنها برخلاف بسیاری از سازهای دیگر که طراحیهای بسیار متفاوتی دارند، از طراحی بسیار استاندارد و یکسانی در طول تاریخ بهره بردهاند، اما موضوعی که باید در نظر داشته باشید این است که هر ویولنیستی بر این باور است که از بین دو ویولن هیچ یک از نظر صدادهی یکسان نمیباشند.
در واقع مهمترین فاکتوری که باید در خرید ویولن در نظر داشته باشید، جنس چوبی است که در ساخت آن استفاده شده است. ویولن نیز مانند بسیاری از سازهای دیگر از چوب تولید شده است و نوع چوب استفاده شده در صدای آن تاثیر بسزایی خواهد داشت.
چوب های مورد استفاده در ساخت ویولن و تاثیر هر کدام بر روی صدای ساز
صدای ویولن کاملا تابع چوبی است که سازنده از آن برای ساخت بدنه ویولن استفاده کرده است. یکی از موضوعات بسیار جالبی که درباره ویولنها وجود دارد این است که بسیاری از سازنده ها از چوبهای یکسانی برای ساخت ویولن ها استفاده میکنند. عموم آنها برای ساخت این سازها از چوبهای اسپروس یا کاج برای صفحه رویی و برای دسته، قسمتهای پشتی و کناری از چوب میپل بهره میبرند.
اما چه چیزی باعث میشود تا صدای این سازها با یکدیگر متفاوت باشند؟ نژاد چوبها و همچنین کیفیت آنها از مهمترین عواملی است که نه تنها باعث خوش صدا تر شدن این سازها میشود، بلکه در قیمت ویولن نیز تاثیرگذار است.
چوب اسپیروس
ابتدا با چوب صفحه رویی آغاز میکنیم. چوبی که برای رویه ویولن مورد استفاده قرار میگیرد، وظیفه باز پخش صدای سیمها را دارد. از این رو، قرن هاست که سازندگان مشهور ویولن از چوب اسپیروس برای رویه ویولنهای خود استفاده میکنند زیرا این چوب، چوبی بسیار خوش صدا میباشد و ارتعاش سیمها را بهتر از هر چوب دیگری انتقال میدهد.
یکی از مهم ترین ویژگیهای این چوب، استحکام آن میباشد. این موضوع باعث میشود تا ویولن شکل خود را در نوع آب و هوایی حفظ کند. این در حالی است که این چوب به خوبی ارتعاش سیم را منتقل میکند.
چوبهای اسپیروسی که از درختهای مناطق سردسیر به دست میآید، عموما صدایی واضح تر، بلند تر و گوش نوازتری را به ارمغان میآورند. این در حالی است که چوبهایی با سن بالا، باعث میشوند تا صدایی بسیار گرم و حجیم را در اختیار داشته باشید. به همین دلیل است که بسیاری از ویولنهای گران قیمت از چوبهایی با سن بالا بهره میبرند.
چوب میپل
نکاتی که در راهنمای خرید ویولن درباره چوب اسپیروس گفتیم برای چوب میپل نیز صدق میکند. نژادهای مختلف چوب میپل نیز صداهای متفاوتی را به شما ارائه میدهند که این موضوع باعث میشود تا صدای هر ویولن با دیگری متفاوت باشد. سازندگان مشهور ویولنهای گران قیمت عموما از چوبهای میپل بسیار سن بالا برای ساخت قسمتهای پشتی و کناری و همچنین دسته این ساز استفاده میکنند. استفاده از این چوب باعث میشود تا بتوانید صدایی بسیار شفاف و فوق العاده به دست بیاورید.
چوب آبنوس
از دیگر چوبهایی که برای ساخت ویولن ها از آن استفاده میشود عموما برای صدا، قیمت و یا استحکام آنها مورد استفاده قرار میگیرد. برای مثال، چوبی که برای فرت بورد ویولنها مورد استفاده قرار میگیرد، چوب آبنوس است. این در حالی است که ویولنهای ارزان قیمت از چوبهایی استفاده میکنند که هزینه کمتری را برای سازنده در پی داشته باشد.
رگه های چوب
یکی دیگر از ویژگیهایی که شاید برای برخی از نوازندگان مهم باشد، رگه های چوب است. نمونه رگههای چوب را میتوانید در عکس زیر مشاهده کنید. برخی از چوبها رگههای زیبایی دارند که این موضوع برای برخی از نوازندگان حائز اهمیت میباشد. به همین دلیل است که ویولنهای گران قیمت از چوبهایی استفاده میکنند که رگه آنها دارای یک الگوی خاص باشد. این موضوع باعث میشود تا زیبایی ویولن دو چندان شود.
رنگ ویولن
از طرفی، رنگی که بر روی ویولن زده میشود نیز میتواند در قیمت آن تاثیر داشته باشد. سازندگان بزرگ همواره تلاش میکنند تا از لایههای نازک رنگ با بالاترین کیفیت ممکن استفاده کنند تا به این ترتیب بتوانند زیبا ترین ویولنهای ممکن را تولید کنند.
چگونه مناسب ترین ویولن را انتخاب کنیم؟
پس از آن که قسمتهای مختلف یک ویولن را شناختیم، وقت آن است که برندها و دیگر نکاتی که برای خرید یک ویولن خوب نیاز است را بدانیم تا بتوانیم صدای بسیار خوبی را به دست بیاوریم.
انواع مختلف ویولن: مبتدی، متوسط و حرفه ای
با توجه به بازه قیمتی و صد البته متریالی که برای ساخت ویولنها استفاده میشود، میتوانیم آنها را به سه گروه مبتدی، متوسط و حرفهای تفکیک کنیم. هریک از این سه گروه متناسب با مهمترین نیازهای آن دوره نوازنده طراحی شدهاند. یکی از موضوعاتی که باید به آن توجه کنیم این است که بسیاری از سازندهها و یا شرکت ها رده بندی خاص خود را دارند که آنها را نیز باید در نظر داشته باشید. تفکیکی که ما در راهنمای خرید ویولن انجام دادیم به طور کلی است و برای همه سازندهها و یا برندها صدق نمیکند.
حتما بخوانید : ویولن های افسانه ای Arthur Smith
ویولن های مبتدی
ویولنهای مبتدی ویولنهایی هستند که برای ساخت آنها از چوبهای نسبتا ارزان قیمت استفاده شده است. همچنین متریالی که برای این سازها استفاده میشود، معمولا متریال گران قیمتی نیست و برشها و یا رنگ آمیزی آنها نیز از کیفیت خیره کنندهای بهره نمیبرد. این سازها برای کسانی مناسب است که می خواهند نوازندگی را به تازگی آغاز کنند اما مطمئن به ادامه نوازندگی نیستند.
قیمت این نوع ویولنها نیز بسیار مناسب است تا بسیاری از افرادی که به تازگی به دنبال خرید ویولن هستند بتوانند به راحتی این سازها را خریداری کنند. توصیه ما در راهنمای خرید ویولن به شما این است که اگر قصد تهیه یک ساز مبتدی را دارید، دقت داشته باشید که ویولن مورد نظر باید دارای استانداردهای لازم در ساخت باشد، در غیر این صورت خرید یک ساز غیراستاندارد صرفا به دلیل داشتن قیمت پایین ممکن است انگیزه شما را برای ادامه یادگیری کاهش دهد.
ویولن های متوسط یا نیمه حرفه ای
ویولن های متوسط در واقع پلی میان ویولن های مبتدی و ویولن های حرفه ای میباشند. این سازها از کیفیت قابل قبولی برخوردارند و از نظر متریالی، بهتر از سازهای مبتدی میباشند. این نوع از ویولنها برای افرادی مناسب است که میخواهند به نوازندگی با این سازها بپردازند اما نمیخواهند هزینه خیلی زیادی برای خرید یک ساز بسیار حرفه ای صرف کنند.
ویولن های حرفه ای
ویولن های حرفه ای یا مستر، ویولنهایی هستند که توسط سازندگان مشهور ساخته میشوند و توسط اساتید یا نوازندگان حرفه ای ویولن مورد استفاده قرار میگیرند. این سازها با استفاده از بهترین نژاد چوب ساخته میشوند و به طور کلی چوبی که برای این ساز ها استفاده می شود، سن تقریبا بالایی دارد که این موضوع باعث میشود بتوانید صدای بسیار فوق العاده ای را از این ویولنها دریافت کنید.
از دیگر نکاتی که درباره این سازها باید در نظر داشته باشید این است که سازندگان تمامی مراحل ساخت این ویولن ها را با دست و با نهایت دقت انجام میدهند تا به این ترتیب بتوانید سازی فوق العاده را در دست بگیرید. در ادامه راهنمای خرید ویولن یکی از حرفه ای ترین و گران قیمت ترین ویولن ها را به شما معرفی خواهیم کرد.
مطلب پیشنهادی : بهترین روش ها برای یادگیری ساز ویولن
نحوه انتخاب اندازه ساز ویولن
انتخاب صحیح اندازه امری مهم در خرید یک ساز به شمار میآید. ویولن ها نیز همانند بسیاری از سازهای دیگر، در چند سایز مختلف تولید میشوند. به طور کلی سایز نرمال این سازها سایز ۴/۴ میباشد که برای نوازندگان ۱۱ سال به بالا مناسب است. اما برای کودکان زیر ۱۱ سال، برندها و یا تولید کنندهها از ابعاد کوچکتر نیز استفاده میکنند که برخی از آنها عبارتند از ۳/۴، ۱/۲، ۱/۴، ۱/۸، ۱/۱۶ و ۱/۳۲.
اشتباهات رایج ویولونیست های مبتدی
آیا تا به حال شنیدهاید که مردم میگویند سن یادگیری شما گذشته و نمیتوانید یک ساز جدید را یاد بگیرید؟ یا اینکه باید از سازهای چینی دوری کنید؟ در این قسمت راجع به ۱۰ تصور غلط و اشتباه رایج در مورد خریداری، یادگیری و نواختن ویولن صحبت میکنیم.
۱- سن من از یادگیری ساز گذشته
یک سوءتفاهم مشترک وجود دارد که اگر شما از سن نوجوانی عبور کردید دیگر نمی توانید نواختن ساز را یاد بگیرید. ما میشنوم که مردم اغلب این حرف را میزنند و این اصلا خوب نیست! جالب است بدانید طبق امار افراد زیادی بین ۵۰ تا ۹۵ سال وجود دارند که حتی در این سنین شروع به نواختن ویولن و سایر سازهای زهی میکنند. شاید مهمترین دلیل این اتفاق این است که یادگیری نواختن یک ساز باعث ایجاد لذت و آرامش در زندگی آنها میشود. بنابراین در هر سنی که هستید اگر فکر میکنید باید نواختن یک ساز را یاد بگیرید فقط همین الان شروع کنید.
۲- خرید ارزان ترین ساز برای شروع
تصور نکنید که این یک حیله فروش است؛ درواقع اگر هزینه کمی پرداخت کنید، پیدا کردن یک ساز عالی برای شما دشوار خواهد شد. اما اگر هم پیدا کنید لزوما کیفیت چوب و ساخت خوبی در آن دیده نمیشود. در سازهای بهتر قطعا اتصالات از کیفیت بالاتری برخوردار خواهند بود، صدا بهتر و نواختن ساز نیز آسان تر است. توجه به این موضوع بسیار مهم است؛ به ویژه هنگام خرید اولین ساز برای کودک.
موارد زیادی دیده شده که پس از خرید ساز بی کیفیت انگیزه خود را از دست داده و در نهایت نواختن ساز را کنار گذشتهاند. بنابراین سعی کنید ساز خوبی تهیه کنید حتی اگر بودجه شما کافی نیست به شما خرید ساز به صورت اقساطی را پیشنهاد میکنیم.
۳- تمام سازهای چینی بی کیفیت هستند
بازار مملوء از سازهای چینی است و دلیل خوبی برای آن وجود دارد. نیروی کار در چین ارزان است. همچنین بسیاری از سازندگان چینی ویولن تجربه زیادی دارند و برخی از این سازها فوق العاده هستند! سازهای چینی بسیار خوبی در بازار وجود دارد؛ اما چگونه باید آنها را پیدا کنید؟ با مراجعه به یک فروشگاه معبتر، پرس و جو از نوازندگان با تجربه و انتخاب دقیق و بررسی شده.
۴- فرض این که بزرگسالان فقط باید سازی در اندازه کامل (۴/۴) تهیه کنند
اگر به عنوان یک بزرگسال جثه ریز، بازوهای کوتاه یا دستهای کوچکی دارید، ممکن است یک ساز در اندازه کامل برای شما راحت نباشد. اما اصلا نگران این موضوع نباشید زیرا مشتریان زیادی هستند که با سازهای کوچکتر تمرین میکنند. شما میتوانید سازهای کوچکتر مانند ۳/۴ تهیه کنید اما حتما قبل از این کار از درست بودن اندازه اطمینان حاصل کنید. برای این امر لازم است هنگام گرفتن ساز برخی اندازه و راحتی نوازنده بررسی شود که معمولا مربیها شما را در این مورد راهنمایی خواهند کرد.
۵- تمرین با سازی که به درستی تنظیم نشده است
سازهای زهی قبل از نواختن نیاز به تنظیم دارد تا صدای مطلوبی بتوانید از آنها دریافت کنید. پروسه تنظیم شامل بررسی درست بودن جای خرک، تنظیم پیچهای تاندور و کوک کردن ساز به وسیله گوشیها میشود. این امر باید با اطلاعات و مهارت کافی انجام شود اگر پیش مربی میروید میتوانید از او یاد بگیرید. ضمنا لازم است یاداوری کنیم سازهای نو معمولا در اوایل کار زود از کوک خارج میشوند که پس از مدتی این مشکل رفع میشود.
۶- تصور این که در مناطق مرطوب ساز خراب می شود
ممکن است برخی از خرید ساز در فصلهای سرد ترس داشته باشند یا افراد ساکن مناطق مرطوب مانند شمال کشور نگران خراب شدن سازشان باشند! باید بگوییم ساز شما آسیب نمیبیند در صورتی که به خوبی از آن مراقبت کنید و سعی کنید در هاردکیس مخصوص ویولن آن را نگهداری کنید. فقط یادتان باشد پس از اینکه ساز را خریداری کردید و به دستتان رسید، قبل از باز کردن درب جعبه و نواختن ۲-۳ ساعت صبر کنید تا ساز با آب و هوای جدید سازگار شود.
۷- فراموش کردن استفاده از کلیفون
سازهای آکبند با آرشههایی فروخته میشوند که کلیفون به آنها نخورده است. گاهی پیش میآید که مشتریان به ما میگویند از ویولن جدید آنها صدایی خارج نمیشود. این دقیقاً همان اتفاقی است که وقتی آرشه خود را کلیفون نزنید میافتد. برای ابتدای کار نیاز است که تارهای آرشه به خوبی به کلیفون آغشته شوند تا صدای خوبی از ساز شما خارج شود.
۸- پاره شدن سیم ها هنگام کوک
برخی از مبتدیان نمیدانند که اگر در کوک کردن ساز دقیق نباشند، ممکن است سیمها پاره شوند، به خصوص سیم می (E) که از بقیه نازک تر است و احتمال پاره شدن بیشتری دارد. با کمک یک تیونر کروماتیک و چرخاندن گوشیها به آرامی و دقت میتوانید از این اتفاق جلوگیری کنید.
۹- عدم بررسی منظم محل قرارگیری خرک
با گذشت زمان و ایجاد فشار سیمها بر روی خرک، این قطعه چوبی شروع به تاب خوردن و خم شدن به سمت صفحه انگشت گذاری میکند. تغییر دما، رطوبت و همچنین عوض کردن سیمها، میتواند خرک را از جای خود خارج کند. اگر از صاف کردن خرک غافل شوید ممکن است به مرور خراب شده یا هنگام نواختن از زیر سیمها در برود.
۱۰- شل نکردن موهای آرشه بعد از نواختن
هر زمان که میخواهید بنوازید آرشه را تنظیم کنید و کمی موهای آرشه را محکم کنید و وقتی کارتان تمام شد آنها را شل کنید. اگر این کار را فراموش کنید، ممکن است آرشه شما شروع به تاب برداشتن کند.
در این بخش به سوالاتی که تا اینجا به آنها پاسخ ندادیم میپردازیم. شما عزیزان میتوانید نظرات و سوالات خود را درباره مقاله راهنمای خرید ویولن با ما به اشتراک بگذارید.
برخی از سوالات رایج درباره ویولن
نواختن ویولن را از چه سنی می توان شروع کرد؟
کودکان در ۳ سالگی میتوانند ویولن را یاد بگیرند. ویولن ها در اندازههای مختلف برای کودکان نیز ساخته شدهاند که پیش تر به آن پرداختیم.
آیا چپ دست ها می توانند ویولن بنوازند؟
بله، شما میتوانید! نواختن ویولن به طور معمول با دست راست آموزش داده میشود، اما امکان نواختن با دست چپ هم وجود دارد. فقط باید مطمئن شوید که معلم شما میتواند از پس این کار برآید، که البته لازم است بگوییم اغلب آنها قبلاً با آن روبرو شده اند!
چه مدت طول می کشد تا به خوبی ویولن بنوازم؟
سوال مهمی است! اگر به خوبی برای یادگیری خود وقت بگذارید، توانایی ذاتی خود را پیدا کنید و گوش خود را تقویت کنید، مطمئنا پیشرفت خواهید کرد. با این حال در ابتدای کار باید یاد بگیرید که انگشتان را چگونه روی صفحه انگشت گذاری قرار دهید تا دقیقاً صدای مورد نظر را ایجاد کنید.
در روزهای اول ایجاد صدای خوب و تمیز از ویولن آسان نیست، اما این موضوع برای بسیاری از سازها کاربرد دارد و همه اینها بخشی از مسیر شما در یادگیری است. به محض مسلط شدن بر روی نواختن نتها، ویولن نوازی شما به مرور بهتر خواهد شد. در نهایت توصیه ما این است: با پشتکار تمرین کنید و صبور باشید تا بهترین نتیجه را بدست بیاورید.
آیا می توانم خودم نواختن ویولن را یاد بگیرم؟
بله! کتابهای راهنمای زیادی برای یادگیری ویولن و حتی آموزشهای آنلاین در دسترس شما هستند. اگر اعتماد به نفس دارید، یا فقط میخواهید ببینید که چگونه پیشرفت میکنید، این کار هیچ ضرری ندارد. بسیاری از نوازندگان از این راه کار خود را آغاز کردهاند و معلمان هم میتوانند در صورت نیاز شما را راهنمایی کنند یا در مورد کاری که انجام میدهید نظرشان را مطرح کنند.
چرا هنگام نواختن، ویولن من صدای بدی می دهد؟
این میتواند به چندین دلیل باشد. ممکن است مقدار کلیفون شما زیاد باشد یا کافی نباشد. تارهای آرشه میتواند خیلی محکم باشد یا زیادی شل باشد. انگشتان شما هنگام قرار گرفتن بر روی سیمها، بقیه سیمها را درگیر کرده باشد. سیم های شما ممکن است فرسوده شده باشند یا ویولن درست کوک نشده باشد.
آیا برای نواختن ویولن به ناخن های کوتاه نیاز دارم؟
بله ، انگشتان دست چپ شما به ناخنهای کوتاه احتیاج دارند زیرا انگشتان شما سیمها را به سمت پایین فشار میدهند و با صفحه انگشت گذاری روبرو میشوند.
بیشتر بخوانید: رزین، کلیفون یا کلوفون چیست و چگونه ساخته می شود؟
سخن پایانی
در راهنمای خرید ویولن تلاش کردیم تا هر آن چه که باید درباره ویولنها بدانید را به شما آموزش دهیم. با دانستن نکاتی که در این راهنمای جامع وجود دارد، شما میتوانید به راحتی ویولن مورد نظر خود را خریداری کنید و با استفاده از آن به نواختن قطعات مورد علاقه خود بپردازید و در نوازندگی پیشرفت کنید. در انتها اگر هر گونه نکته و یا مطلب مکملی درباره خرید ویولن دارید خوشحال میشویم آن را با ما در قسمت نظرات در میان بگذارید.
تهیه ی ساز خوب احتیاج به درک و فهم بالایی داره که متاسفانه بعضی از نوازنده ها این رو قبول نمی کنند. البته جدا ازینکه خرید ساز سخت شده اما نوازنده ای که داره از ساز پول درمیاره باید ساز خوب و خوش صدا بخره مخصوصا ساز آکوستیک و بازهم مخصوصا ویولن!