اگر هنرجوی موسیقی باشید یکی از بزرگ‌ترین دغدغه‌ها و سوالات شما این است که چگونه نت های سه تار را حفظ کنیم؟ سازهای مختلف چیدمان مختلفی برای نت‌ها دارند و از این نظر هر کدام منحصر به فرد می‌باشند. حفظ کردن نت‌ها از چند جهت اهمیت ویژه ای دارد. برای مثال اگر ما جای نت‌ها را حفظ نباشیم هربار برای نواختن آهنگ‌های جدید باید کلی زمان را صرف پیدا کردن نت‌ها بکنیم حفظ نبودن نت‌های دسته سه تار باعث می‌شود تا نوازنده تسلط کافی بر ساز خود نداشته باشد و به راحتی نتواند ایده‌های خود را به صورت موسیقی پیاده کند. حفظ بودن جای نت ها به ما کمک می‌کند تا بتوانید در دستگاه‌ها و گوشه های مختلف موسیقی نوازندگی کنیم و بتوانیم از تکراری شدن نوازندگی خود جلوگیری کنیم. خوشبختانه سه تار تعداد نت‌های کمتری نسبت به مثلا ساز گیتار دارد و از این نظر برای یادگیری ساده‌تر است.
ساختار و پرده بندی سه تار
ساز سه تار دارای چهار سیم است. سیم یک و دو به صورت مجزا نواخته می‌شوند و سیم سه و چهار هر دو باهم به صدا در می‌آیند. در کوک سه تار سیم یک و سیم سه و چهار معمولا روی یک نت کوک می‌شوند. برای مثال سیم یک روی c و سیم سه و چهار هم روی نت c کوک می‌شوند. این نکته یک میان بر در حفظ نت‌هاست زیرا در هر پرده سه تار نت “سیم یک” و “سیم سه و چهار” برابر است. سه تار از سازهایی است که روی آن نت‌ها تقسیم بندی نیم پرده ای و ربع پرده ای دارند. در ادامه تقسیم بندی نت‌های سه تار را مشاهده می‌کنیم. در این دیاگرام کوک سه تار دو سل دو در نظر گرفته شده است.
راهکار های حفظ نت ها
حفظ کردن نت‌ها به صورت عادی کاری بسیار سخت و زمان بر است و اغلب نتیجه ای نمی‌دهد. یعنی ما نباید به سه تار نگاه کنیم به خود بگوییم فلان پرده فلان نت است. بهترین راهکار چیست؟ در ادامه توضیح می‌دهیم.
- یکی از بهترین کارهایی که برای حفظ کردن اسم نت‌ها می‌توانیم انجام دهیم حفظ نت‌ها بر اساس درجه است. سیم‌های سه تار بر اساس درجه چهارم کوک می‌شوند. برای مثال اگر سیم دوم F# کوک شود، سیم یک B کوک می‌شود و اگر سیم دوم G کوک شود سیم یک C کوک می‌شود. با حفظ درجات می‌توانیم در هر لحظه بقیه نت‌ها را تشخیص دهیم.
- تمرین اهنگ‌ها و ملودی‌های بسیار ساده با تعداد نت‌های کم. سعی کنید آهنگ‌های ساده ای که مثلا بر روی ۴ یا ۵ نت تاکید دارند را بدون نگاه کردن به دست نوازنده و فقط از روی نت اجرا کنید. قطعا ملودی‌ها بهتر از تمرین ساده حفظ کردن به خاطر می‌مانند.
- هر بار روی یک نت تمرکز کنید، برای مثال تمام نت‌های سلی که روی سه تار هست را پیدا کنید و فردا تمام نت‌های “لا” و همینطور ادامه دهید تا تسلط بیشتری روی این مهارت پیدا کنید.
در نهایت به این نکته توجه کنید که حفظ کردن نت‌های دسته یک شبه اتفاق نمی‌افتد و نیاز به تمرین و پشت کار و همینطور ارتباط هر روزه شما با سازتان دارد.
