آشنایی با رایج ترین علامتهای موسیقی
به عنوان یک نوازنده و یا موزیسین، یکی از مهارتهای مهمی که باید کسب کنید، خواندن برگه نت و تبلچر است تا بتوانید به این ترتیب به نواختن قطعات مختلف بپردازید. اما در بسیاری از قطعهها، علامتهای مختلفی در برگه نت و یا تبلچر وجود دارد که ممکن است ذهن شما را درگیر کند. در این مقاله قصد داریم تا نگاهی به علامتهای پر کاربرد در موسیقی بیندازیم و آنها را بررسی کنیم. در ادامه با ما همراه باشید.
ابتدا به وجود علامتها دقت کنید
قبل از آن که بخواهیم به سراغ توضیح علامتهای مختلف بپردازیم، باید این نکته را یادآوری کنیم که وجود علامتهای مختلف در برگه نت و یا تبلچر عموما به این معناست که چیزی در نواختن ساز باید تغییر کند و شما باید به این موضوع توجه ویژه ای کنید. بسیاری از نوازندگان نسبت به این علامتها بی تفاوت هستند و همین موضوع باعث میشود تا نتوانند قطعه را به درستی بنوازند.
اصلی ترین علامت ها کدامند؟
علامتهای اصلی در موسیقی در واقع علامتهایی هستند که در ابتدای یک میزان نوشته میشود و باید توجه بسیاری به آنها بکنید.
کلید های موسیقی
اولین علامتی که باید به آن توجه داشته باشید، کلید برگه نت است. این موضوع البته برای برخی سازها کاملا واضح میباشد. برای مثال اگر شما نوازنده گیتار بیس هستید، به طور عمده برگه نتها و یا تبلچرهایی که برای شما نوشته میشود در کلید فا قرار دارند که نشان دهنده بم بودن نتها میباشد. همچنین این موضوع برای ساز ویولن، گیتار و وکال نیز واضح است زیرا نتهایی که برای این سازها در نظر گرفته میشود، عموما در کلید سل قرار دارند. داشتن اطلاعات درباره کلید ها به شما کمک زیادی در شناخت یک قطعه با نت های مختلف میکند. این علامتی که در ابتدای پنج خط حامل میبینید رایج ترین کلید در قطعات موسیقی، یعنی کلید (G) سل است. اگر دقت کنید کشیدن این کلید از نت سل در وسط خطوط حامل شروع شده است.
تمپو
یکی دیگر از نکاتی که باید به آن توجه داشته باشید، تمپوی قطعه مورد نظر شماست که عموما آن را بر روی اولین میزان قطعه مینویسند. در نظر داشته باشید که تمپوی قطعه تا هنگامی که بر روی میزان دیگری، تمپوی جدیدی نوشته شود، ثابت باقی میماند. برای مثال بر روی میزان ۱ تمپوی ۱۲۰ BPM در نظر گرفته شده است و در میزان ۷۰، این عدد به ۸۰ BPM کاهش پیدا میکند. این به این معناست که از میزان ۱ تا ۷۰، قطعه با تمپوی ۱۲۰ نواخته میشود و پس از آن، قطعه با تمپوی ۸۰ ادامه پیدا میکند.
بیشتر بخوانید: تمپو چیست؟ انواع تمپو و نکات مربوط به آن
کسر میزان
در کنار کلیدی که در ابتدای یک میزان نوشته میشود، شما کسر میزان قطعه را نیز میتوانید مشاهده کنید. کسر میزانها در روند نواختن قطعه بسیار مهم هستند بنابراین سعی کنید تا با کسر میزانهای مختلف آشنا شوید و نحوه ریتم خوانی آنها را به خوبی بلد باشید.
در کسر میزانها، مخرج کسر نشان دهنده نوع ارزش زمانی و صورت کسر نشان دهنده تعداد آن است. برای مثال در یک میزان با کسر میزان ۴/۴، شما میتوانید ۴ عدد نت سیاه را بنوازید. دیگر مثال را میتوانیم در کسر میزان ۹/۸ بزنیم که به معنای نواختن ۹ عدد نت چنگ است.
ارزش های زمانی
یکی از مهم ترین قسمت های نت نویسی ارزش های زمانی است. اگر بخواهیم ساده تر بگوییم ارزش های زمانی به این معنا هستند که صدای یک نت را تا چه زمانی باید کش داد. شما اگر تمام نت های یک اهنگ را درست بزنید اما ارزش زمانی هارا رعایت نکنید صدایی حتی نزدیک به اهنگ مورد نظر خود را هم نمی شنوید. ارزش زمانی فقط به صدای نت ها محدود نمی شود، در موسیقی حتی سکوت ها نیز ارزش زمانی دارند.
علامت triplet
بر روی نتهای مختلف نیز گاهی ممکن است علامتهایی را ببینید که معنی آنها را نمیدانید. یکی از این علامتها، حرف ۳ است که به این معناست که نتهای علامت گذاری شده باید به شکل Triplet نواخته نشوند. همچنین ممکن است کنار نت خود یک نقطه مشاهده کنید. که در این صورت باید نت را به شکل نقطه دار بنوازید.
نتهای نقطه دار
نتهای نقطه دار از ارزش میزانی خاصی برخوردار هستند که شامل ارزش میزان خود نت به اضافه نصف آن است. برای مثال، اگر شما در برگه نت خود به یک نت سیاه نقطه دار برخورد کنید، ارزش زمانی آن نت به شکل یک نت سیاه + یک نت چنگ خواهد بود.
علامت نیم پرده
در نتهایی که در برگه نت وجود دارد، علامتهای دیگری نیز میتواند قرار بگیرد که از میان آنها میتوانیم به علامتهای بمل و دیز اشاره کنیم. حتما با نتهای دیز و بمل آَشنایی دارید، اما در یک برگه نت برای نتهای بمل از علامت b و برای نتهای دیز از علامت # استفاده میشود که این علامتها در کنار نت قرار داده میشود.
به طور کلی، در تئوری موسیقی غرب یک نت بمل نیم پرده بم تر از نت اصلی نمایش داده شده است و نت دیز، نیم پرده از نت نمایش داده زیر تر است. گاهی در شرایط عادی، تنها یک علامت دیز و یا یک علامت بمل به کار میرود. اما شرایطی وجود دارد که ممکن است دو عدد از این علامتها را در کنار هم ببینید.
شاید از خود بپرسید که چرا این اتفاق میافتد؟ نکته ای که باید در نظر داشته باشید این است که نتهایی که از علامت bb بهره میبرند، عموما نتهایی هستند که به شکل عادی در کلید گام به شکل بمل شناخته میشوند.
علامتهای مدنظر برای کنترل داینامیک نوازندگی
تمامی علامتهایی که در یک برگه نت در نظر گرفته میشود، همواره بر نوع نت تاثیر ندارند بلکه علامتهایی نیز وجود دارند که مستقیما باید آنها را در داینامیک نوازندگی خود تاثیر دهید. به طور عمده، دو نوع داینامیک نوازندگی از دید علامتها در برگه نت در اختیار داریم که شدت آن بر اساس تعداد حروف به کار رفته مشخص میشود. اگر حرف p را مشاهده کردید، یعنی باید نت را به شکل “پیانو” یا در معنای اصلی، با داینامیک کم و آرام بنوازید. اگر حرف f را مشاهده کردید یعنی نت را باید به شکل “فورته” یا با صدای بلند بنوازید. ppp یا پیانیسیمو، آرام ترین داینامیکی است که میتوانید نتها را با آن بنوازید. fff یا فورتیسیمو نیز بلندترین داینامیک شما در نوازندگی خواهد بود. اگر حرف m را قبل از هر کدام از این علامتها دیدید یعنی با داینامیک عادی بنوازید. برای مثال، mf یا مزو-فورته، داینامیک عادی اما مقداری بلندتر دارد.
مقاله پیشنهادی: آموزش نت خوانی
سخن پایانی
علامتهایی که در برگه نتها برای نوازندگی مورد استفاده قرار میگیرد، بسیار متفاوت و مختلف است و هر کدام کارایی خود را دارند. در این مقاله سعی کردیم تا مهمترین و پرکاربردترین این علامتهای موسیقی را به شما نشان دهیم و کارایی آنها را به شما آموزش دهیم. با استفاده از اطلاعات این مقاله میتوانید به راحتی به ساخت قطعه بپردازید و یا قطعههای مختلف را با دقت و جزئیات بهتر بنوازید.