ساخت گیتار دارای یک پروسه بسیار طولانی و پیچیده است. از مهمترین متریالی که برای ساخت این سازها استفاده میشود، چوبهای مختلفی است که این سازها را با استفاده از آنها تولید میکنند. در این مقاله قصد داریم به روش ساختن گیتارهای کلاسیک نگاهی بیندازیم و به طور اختصاصی درباره چوبهای مختلفی که توسط سازندگان مختلف مورد استفاده قرار میگیرد صحبت کنیم.
دلیل این که این مطلب را برای شما آماده کردهایم این است که نوع چوب در صدای گیتار کلاسیک تاثیر بسزایی دارد و بسیاری از سازندگان با استفاده از ترکیبهای مختلف چوبی، صداهای مختلفی را به دست میآورند. برخی از این ترکیبها صدای بسیار به خصوصی تولید میکنند که نوازندگان مشهور با استفاده از این صداها، به نواختن سبکهای مختلف میپردازند.
این مطلب همچنین به شما کمک میکند تا ساز بهتری را انتخاب کنید و بدانید که برای دریافت صدای به خصوص، چه ترکیب چوبیای مناسبتر است.
حتما بخوانید: راهنمای خرید گیتار
از طرفی دیگر باید در نظر داشته باشید که کیفیت این چوبها نیز در نوع خود بسیار تاثیرگذار است و این موضوع باعث میشود تا ساز شما صدای بهتری داشته باشد. برای مثال انواع چوبهای ماهاگانی با قیمتهای مختلف برای ساخت گیتارهای کلاسیک مورد استفاده قرار میگیرند که همین موضوع باعث میشود تا برخی از آنها صدای بهتری را ارائه دهند.
تقسیم بندی چوبها
به طور کلی در این مقاله میخواهیم سری به چوبهایی که برای تولید بدنه گیتارهای کلاسیک مورد استفاده قرار میگیرند بزنیم و آنها را به شما معرفی کنیم. برای اینکه بهتر بتوانید چوبهای بدنه گیتارها را درک کنید، باید بدانید که اکثر سازندههای گیتار بدنه سازهای خود را در دو قسمت تولید میکنند.
به عبارت دیگر برای تولید بدنه گیتارهای کلاسیک از دو تکه چوب استفاده میشود که یکی از آنها برای قسمت رویه گیتارها مورد استفاده قرار میگیرد و دیگر برای قسمت پشتی و کناری بدنه. این موضوع باعث میشود تا با ترکیبهای چوبی متفاوت در این دو قسمت، سازندهها بتوانند صداهای بسیار متنوعی را خلق کنند.
چوب های رویه یا تاپ
ابتدا با چوبهایی که برای قسمت رویه گیتار مورد استفاده قرار میگیرد آغاز میکنیم. چوبهایی که برای این قسمت مورد استفاده قرار میگیرند عموما بیشترین تاثیر را بر روی صدای گیتار خواهند داشت. نوع اتصال این چوب با قسمتهای پشتی و کناری و همچنین ضخامت آن باعث میشود تا صدای متنوعی را دریافت کنید.
به طور کلی، گیتارهای گران قیمت از چوب رویه بسیار با کیفیتی بهره میبرند و این در حالی است که گیتارهای ارزان قیمت از چوب رویه ای با کیفیت معمولی بهره میبرند. در ادامه، برخی از چوبهایی که به عنوان چوب رویه در تولید گیتارهای کلاسیک مورد استفاده قرار میگیرد به شما معرفی میکنیم.
اسپروس
چوب اسپروس را میتوانیم به عنوان پر طرفدارترین و مشهورترین چوب رویه در میان گیتارها معرفی کنیم. دلیل محبوبیت این چوب این است که بسیاری از شرکتها و یا سازندهها از این چوب به عنوان رویه گیتارها استفاده میکنند. نکته ای که در مورد این چوب وجود دارد این است که امکان نوازندگی در انواع سبکها را برای شما فراهم میکند و شما میتوانید با گیتاری که از رویه اسپروس بهره میبرد، در انواع سبکها به نوازندگی بپردازید.
اسپروسهای مختلفی برای تولید گیتار مورد استفاده قرار میگیرند که مشهورترین آنها سیتکا اسپروس میباشد. از دیگر انواع این چوب میتوانیم به انگلمن اسپروس و Adirondack اشاره کنیم. همچنین یکی از معیارهایی که با استفاده از آن این چوبها را انتخاب میکنند را میتوانیم ضخامت و وزن آنها بدانیم.
رنگ این چوب عموما سفید مایل به قهوه ای روشن است. این چوب در مدت زمانهای طولانی و در اثر برخورد با هوا، رنگ تیرهتری به خود میگیرد. به همین دلیل است که بسیاری از گیتارهای قدیمی، رنگ زرد به خود دارند.
سیتکا اسپروس
نکته ای که در مورد این چوب وجود دارد این است که انواع آن دارای صدای بسیار شفاف و واضح میباشد. داینامیک رنج وسیع این چوب و همچنین صدای کوبنده آن باعث شده تا به یکی از اولین انتخابهای سازندگان گیتارهای کلاسیک تبدیل شود. گیتارهایی که از این چوب بهره میبرند عموما صدایی بسیار قدرتمند، کوبنده، زیبا و حجیم دارند که باعث میشود تا نوازندگان انواع سبکها بتوانند با استفاده از این گیتارها به صدای مورد نظر خود دست پیدا کنند.
هنگامی که شما با گیتاری که از این چوب ساخته شده است، به شکل محکم به نوازندگی میپردازید این چوب صدایی کوبنده و بسیار قدرتمند را در اختیار شما قرار میدهد. گیتارهایی که از چوب اسپروس سیتکا بهره میبرند عموما دارای این صدای بسیار قدرتمند هستند اما هنگامی که میخواهید با آنها به آرامی به نوازندگی بپردازید ممکن است حس نوازنده را به طور کامل منتقل نکنند.
چوبهای انگلمن سیتکا چوبهایی هستند که از وزن کمتری بهره میبرند و همین موضوع باعث شده تا بتوانید صدای عمیقتری را با استفاده از آنها به دست آورید. چوبهای سیتکا Adirondack نیز از چوبهای بسیار ضخیم این نژاد به حساب میآیند. نکته ای که این چوبها دارند این است که عموما از صدای چوبهای سیتکا نیز صدای قدرتمندتری را تولید میکنند و در عین حال، حس نوازندگی را به بهترین شکل ممکن منتقل کند.
این موضوع باعث میشود تا از دید بسیاری از افراد، چوب Adirondack مناسبترین چوب ممکن برای استفاده در ساخت گیتارها باشد. اما باید بدانید که کمبود منابع این چوب باعث شده تا این چوبها قیمت بسیار بالایی داشته باشند. از طرفی، چوبهای سیتکا منابع بسیار فراوانی دارند و همین موضوع باعث میشود تا بسیاری از شرکتها از این چوب برای ساخت گیتارهای خود استفاده کنند.
Adirondack
به طور کلی اگر به دنبال گیتاری هستید که بتوانید با آن در انواع سبکها به نوازندگی بپردازید، گیتاری با رویه چوب سیتکا را انتخاب کنید. اگر به دنبال گیتاری هستید که بتوانید با آن به آرامی به نوازندگی بپردازید گیتاری را خریداری کنید که از چوب انگلمن بهره میبرد و اگر به دنبال گیتاری هستید که بتواند صدایی بسیار خشن و کوبنده را برای شما تولید کند، بهتر است به گیتارهایی که از چوب Adirondack ساخته شده اند نگاهی بیندازید.
چدار
چوب چدار از دیگر چوبهایی است که برای استفاده در قسمت رویه گیتار از آن استفاده میشود. این چوب بیشتر برای تولید گیتارهای آکوستیک مورد استفاده قرار میگیرد. به طور کلی از نظر ظاهر، این چوب چوب تیرهتری نسبت به چوب اسپیروس به حساب میآید و تختههای مختلف چوب چدار، طیف رنگی گستردهای دارند.
همچنین از نظر سختی، این چوب سختی کمتری نسبت به چوب اسپیروس دارد و همین موضوع باعث شده تا صدایی گرمتر و دلنشینتری را برای شما به ارمغان بیاورد. صدای عمیقتر و گرمتری که این محصول در اختیار شما قرار میدهد ممکن است برای بسیاری از سبکها مورد استفاده قرار بگیرد اما این چوب، شفافیت و تیزی صدایی که چوبهای اسپیروس دارند را ندارد.
همچنین نکتهای که در مورد این چوب وجود دارد این است که به دلیل سختی کمتر این چوب، گیتارهایی که از این چوب بهره میبرند برای نوازندگیهای سرعتی و یا سبکهایی که نیاز به نوازندگی محکمتری دارند، مناسب نیستند.
اما موضوعی که درباره این چوب باید در نظر داشته باشید این است که این چوبها به سرعت به نقطه اوج خود میرسند و به سرعت میتوانید هارمونیکهای بسیار زیبایی از این چوب به دست بیاورید. این درحالی است که گیتارهایی که از چوبهایی مانند اسپیروس تولید شده اند، ماهها و شاید سالها طول بکشد تا تمامی هارمونیکهای ممکن را برای شما باز تولید کنند.
اگر شما به دنبال سازی هستید که با استفاده از آن بتوانید سبکهایی را بنوازید که نیاز به نوازندگی آرام دارند، گیتارهایی که از این چوب بهره میبرند مناسب شما میباشند.
ماهاگانی یا ماهون
چوب ماهون یکی از مشهورترین چوبهایی است که در این صنعت توسط بسیاری از شرکتها و یا سازندهها مورد استفاده قرار میگیرد. از این چوب بیشتر برای قسمتهای کناری و یا پشتی استفاده میشود اما برخی از سازندگان از این چوب برای رویه گیتارهای خود نیز استفاده میکنند. این چوب رنگ بسیار تیره ای دارد و همچنین وزن بسیار زیاد آن باعث شده تا نوازندگانی که به دنبال صدای بسیار گرم و حجیم هستند به سراغ این چوب بروند.
نکته ای که باید درمورد این چوب بدانید این است که این چوب صدای بسیار کوبنده و زیبایی را تولید میکند و شدت فرکانسهای بیس آن باعث شده تا نوازندگان سبک بلوز بیشتر از گیتارهایی استفاده کنند که از این چوب ساخته شده است. این چوب مدت زمان زیادی را میطلبد تا بتوانید تمامی هارمونیکهای موجود در آن را بشنوید. در کنار نوازندگان سبک بلوز، نوازندگان بسیاری دیگر از سبکها نیز از گیتارهایی با این چوب استفاده میکنند.
میپل
همانند چوب ماهون، چوب میپل نیز نوعی از چوب است که بیشتر برای قسمتهای کناری و پشتی گیتارها مورد استفاده قرار میگیرد. اما برخی از گیتارها در بازار وجود دارند که از چوب میپل به عنوان چوب رویه نیز بهره میبرند. این چوب، چوبی با رنگ روشن است که از استحکام بالایی بهره میبرد.
استحکام این چوب باعث شده تا صدایی بسیار شفاف و تیز و در عین حال ساستین بسیار بالایی را با استفاده از این چوب به دست بیاورید. این چوب همچنین تفکیک نت بسیار خوبی را برای گیتار به ارمغان میآورد و می توانید تمامی نتهایی که در یک آکورد نواخته میشود را به راحتی بشنوید.
گیتارهایی که از این چوب به عنوان چوب رویه بهره میبرند عموما گیتارهایی هستند که از یک سیستم پیکاپ بهره میبرند زیرا شفافیت این چوب باعث میشود تا در یک میکس بسیار شلوغ نیز به راحتی صدای گیتار را بشنوید.
قسمت های پشتی و کناری
قسمتهای پشتی و کناری گیتارهای کلاسیک که به آنها بدنه ساز نیز گفته میشود، عموما از چوبهایی تشکیل میشوند که فرکانسهای تولید شده توسط چوب رویه را شدت ببخشند. همین موضوع باعث شده تا هنگام ساخت گیتار با توجه به صدایی که مد نظر هست، از چوبهای مختلفی استفاده شود.
این قسمت نیز بر روی صدای گیتار تاثیر دارد و به طور کلی، ترکیب قسمت رویه و قسمتهای پشتی و کناری، بیشتر صدای گیتار شما را تولید میکنند. در ادامه چوبهای مشهوری که برای این قسمت مورد استفاده قرار میگیرند را به شما معرفی میکنیم.
رزوود
یکی از مهمترین و مشهورترین چوبهایی که برای تولید گیتارهای آکوستیک و کلاسیک مورد استفاده قرار میگیرد، چوب رزوود میباشد. دو نژاد از این چوب در ساخت این گیتارها بسیار مورد استفاده قرار میگیرند که یکی از آنها رزوود هندی و دیگر رزوود برزیلی میباشد.
حتما بخوانید : بهترین برند گیتار کلاسیک
رزوودهای برزیلی عموما قیمت بالاتری دارند و رنگ قهوه ای خاصتری دارند که گاهی به نارنجی میزند. زیبایی این چوب نیز در یک کلام فوق العاده است و ظاهر بسیار شیکی به گیتار شما میبخشد. کمبود منابع چوب رزوود در برزیل باعث شده تا این نژاد از رزوود قیمت بسیار بالایی داشته باشد و تنها در گیتارهای گران قیمت مورد استفاده قرار بگیرد.
از طرفی، رزوودهایی که در هند وجود دارند به دلیل داشتن منابع بسیار زیاد، از قیمت مناسبتری برخوردار هستند و بسیاری از شرکتها نیز از این چوب برای ساخت گیتارهای خود استفاده میکنند.
اما هر دو نژاد این چوبها به داشتن صدای شفاف و دلنشین شهرت دارند. این چوبها تمامی فرکانسهای موجود را به شفافترین حالت ممکن باز تولید میکنند. فرکانسهای این چوب از بالانس بسیار خوبی برخوردار هستند به طوری که شما به اندازه کافی فرکانسهای بیس، میدرنج و تربل دریافت میکنید.
گیتارهایی که از این چوب برای قسمتهای پشتی و کناری بهره میبرند عموما برای استفاده در انواع سبکها مناسب هستند. به همین دلیل است که بسیاری از شرکتها و سازندهها سال هاست که از ترکیب چوبی رزوود و اسپیروس استفاده میکنند.
ماهاگانی یا ماهون
کمی قبل در مورد چوب ماهون صحبت کردیم و فهمیدیم که این چوب از چوبهای بسیار مشهور در میان سازندگان است. اما با این که عده کمی از این چوب برای قسمت رویه گیتارهای خود استفاده میکنند، بسیاری از شرکتها از چوب ماهون به عنوان چوبی برای قسمتهای پشتی و کناری استفاده میکنند. این چوب برخلاف رزوود، بیشتر فرکانسهای میدرنج را باز تولید میکند.
همین موضوع باعث شده تا بسیاری از استودیوها از گیتارهایی که از این چوب بهره میبرند استفاده کنند. نکته دیگری که در مورد این چوب وجود دارد این است که صدای گرمتر و عمیقتری نسبت به چوب رزوود تولید میکند که مناسب استفاده از سبکهایی مانند بلوز است. بسیاری از شرکتها و سازندهها از ترکیب این چوب به عنوان چوب بدنه و چوب اسپیروس به عنوان چوب رویه استفاده میکنند تا به صدای بسیار بالانس و زیبایی دست پیدا کنند.
Sapele
این چوب که یک چوب آفریقایی است در سالهای گذشته در صنعت ساخت سازها مورد استفاده قرار گرفته است. این چوب شباهت زیادی به چوب ماهون دارد اما از نظر رنگ کمی روشنتر و از نظر وزنی کمی سبکتر است.
این چوب دارای فرکانسهای بیس بسیار غنیای است که بسیاری آن را شبیه به چوب ماهون میدانند. اما تفاوت در این است که این چوب از فرکانسهای تربل بیشتری بهره میبرد. این چوب برای نوازندگانی مناسب است که میخواهند در سبکهای مختلف به نوازندگی بپردازند و به دنبال گیتاری با صدای شفاف هستند.
میپل
یکی از زیباترین چوبهایی که در این صنعت مورد استفاده قرار میگیرد، چوب میپل است. این چوب نه تنها ظاهر بسیار زیبایی دارد، بلکه از استحکام بسیار بالایی نیز بهره میبرد که این موضوع باعث میشود تا سال ها بتوانید از گیتارهایی که از این چوب تولید شده اند استفاده کنید.
نکتهای که در مورد این چوب وجود دارد این است که این چوب عموما صدای بسیار شفاف و زیبایی را تولید میکند که برای ضبط و یا اجرای زنده بسیار مناسب است. تفکیک نتهای این چوب باعث شده تا نوازندگانی که بیشتر به نواختن آکوردها میپردازند به سمت گیتارهایی که از این چوب بهره میبرند جذب شوند و بیشتر از آنها استفاده کنند.
نکته جالبی که در مورد این چوب به عنوان چوب بدنه وجود دارد این است که بسیاری از چوبهایی که برای این قسمت استفاده میشوند عموما صدای گیتار را شکل میدهند اما میپل به عنوان چوب بدنه تنها فرکانسهایی که توسط چوب رویه تولید میشود را شدت میبخشد.
چوب Koa هاوایی
چوب Koa چوب بسیار خاصی است که بیشتر در منطقه هاوایی و آفریقا رشد میکند. به دلیل منابع بسیار محدود، این چوب از قیمت بسیار بالایی بهره میبرد و عموما در گیتارهای بسیار خاص از آن استفاده میشود. این چوب ابتدا در ساخت ساز یوکللی مورد استفاده قرار میگرفت و پس از مدتی، سازندگان گیتار نیز از این چوب برای ساخت گیتارهای خود استفاده کردند.
این چوب نه تنها از ظاهر بسیار زیبایی بهره میبرد، بلکه میدرنج و فرکانس بیس بسیار غنیای که این چوب تولید میکند توسط بسیاری از نوازندگان مورد استقبال قرار گرفته است.
Cocobolo
یکی دیگر از چوبهای خاص، گران قیمت و تزئینی، چوب Cocobolo میباشد. این چوب که بیشتر در کشور مکزیک رشد میکند، بیشتر در گیتارهای بسیار خاص و گران قیمت مورد استفاده قرار میگیرد. این چوب از رگههای زرد رنگ بسیار زیبایی بهره میبرد که ظاهر بسیار خاص و منحصر به فردی به گیتار شما میبخشد. از نظر صدایی نیز میتوان این چوب را با چوب میپل مقایسه کرد اما این چوب از فرکانسهای بیس بیشتری بهره میبرد.
گزینه های دیگر
دیگر گزینههایی که برای استفاده در قسمت بدنه گیتارها وجود دارند، چوبهایی مانند چوب گردو، چوب سیاه و یا آبنوس هستند اما به دلیل کمبود این چوبها و خاص بودن آنها در تعداد بسیار کمی از گیتارها مشاهده میشوند. چوب گردو صدایی میان چوب ماهون و چوب رزوود را برای شما به ارمغان میآورد.
چوب مشکی Blackwood صدایی بسیار شبیه به چوب Koa را تولید میکند اما از زیبایی چوب Koa بهره مند نیست. چوب آبنوس نیز چوب بسیار مستحکم و سختی است که برای نوازندگانی که به دنبال سازی برای سریع و محکم نواختن هستند، مناسب است.
چوب های لمینت شده یا یک تکه؟ کدام بهتر است؟
به طور کلی چوبهایی که برای گیتارها مورد استفاده قرار میگیرند به دو شکل لمینت شده یا چوب یک تکه تولید میشوند. چوبهای لمینت به این معناست که سازنده لایههای مختلف چوب را بر روی هم سوار میکند. برای این تکنیک عموما از چوبهای ارزان قیمت استفاده میشود و گیتارهایی که از قیمت بسیار پایینی بهره میبرند عموما از چوبهای لمینت شده ساخته شده اند.
مطلب پیشنهادی : رگلاژ گیتار کلاسیک و فلامنکو
از طرف دیگر گیتارهای گران قیمت و یا حرفهای از چوبهای یک تکه تولید شده اند که این موضوع باعث بهتر شدن صدای آنها نیز میشود. به طور کلی اگر میتوانید، برای سازی هزینه کنید که از چوب یک تکه ساخته شده است زیرا نه تنها صدای بهتری دریافت میکنید، بلکه این گیتارها استحکام بهتری نیز دارند.