نحوه کوک کردن سنتور به صورت ساده

در میان بسیاری از سازهای سنتی ایرانی، ساز سنتور یکی از محبوب‌ترین سازها به شمار می‌رود که بسیاری از افراد به آن علاقه دارند و یادگیری آن را آغاز می‌کنند. با این که قطعاتی که برای این ساز در نظر گرفته شده، تنوع بسیار زیادی دارد و به همین دلیل است که بسیاری از افراد به سراغ این ساز می‌روند، اما یکی از چالش‌ها در مورد سنتور، کوک کردن آن است.

در مقایسه با دیگر سازهای سنتی ایرانی، کوک کردن این ساز دشوارتر است و پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. دلیل پیچیده بود آن را می‌توانیم طراحی و مکانیزم این ساز بدانیم و از طرفی، تعدد سیم‌های این ساز، باعث می‌شود تا هنرجوها، به خصوص هنرجوهای مبتدی هنگام کوک کردن این ساز کاملا گیج شوند. به همین دلیل تصمیم گرفتیم تا در این مقاله، روشی ساده و آسان را برای کوک کردن ساز سنتور برای شما بیان کنیم.

بنابراین در ادامه با سازکالا همراه باشید.

چه کوکی باید برای ساز خود انتخاب کنیم؟

یکی از اولین نکاتی که باید پیش از کوک کردن ساز خود در نظر داشته باشید، این است که با سنتور خود می‌خواهید در چه دستگاهی به نوازندگی بپردازید؟ سنتور سازی است که باید کوک آن را با توجه به قطعه ای که می‌خواهید در آن نوازندگی کنید و یا دستگاه موسیقایی مورد نظر خود کوک کنید تا بتوانید به صدای مورد نظر خود دست پیدا کنید.

برای مثال، کوک شور، در میان نوازندگان این ساز به عنوان کوک دستگاه مادر مشهور است و می‌توانید با این کوک، قطعات مختلفی را بنوازید. در ادامه این مقاله ما ساز سنتور را با مبنا بر کوک شور سل می‌کنیم.

حال که کوک خود را شناختیم، وقت آن است که با مکانیزم ساز سنتور نیز آشنا شویم. به طور کلی، سیم‌هایی که برای این ساز در نظر گرفته می‌شود از یک طرف به سیم گیر و از سمت دیگر به گوشی‌های ساز متصل است. گوشی و سیم گیر در دو طرف ساز قرار گرفته اند و سیم‌ها پس از عبور از خرک‌هایی که برای سنتور در نظر گرفته شده، بر روی ساز بسته شده و مکان خود را پیدا می‌کنند.

بر روی هر خرک، چهار سیم سوار می‌شود که کوک هر چهار سیم یکسان خواهد بود. نکته ای که باید هنگام بستن سیم‌های خود بر روی ساز در نظر داشته باشید این است که از موقعیت درست خرک‌ها مطمئن شوید. زیرا تنها در این صورت است که سیم‌ها به درستی کوک می‌شوند.

مطلب پیشنهادی: راهنمای خرید سنتور

کوک دستگاه شور

برای این که بتوانید سنتور خود را در دستگاه شور کوک کنید، نیاز است تا ۹ خرک را به به شیوه زیر کوک کنید:

• خرک اول: نت می کرن در سیم‌های زرد و سفید و پشت خرک
• خرک دوم: نت فا برای همه سیم‌ها
• خرک سوم: نت سل برای همه سیم‌ها
• خرک چهارم: نت لا کرن برای سیم‌های زرد و سفید و لا بمل سیم پشت خرک
• خرک پنجم:سی بمل برای همه سیم‌ها
• خرک ششم: نت دو برای همه سیم‌ها
• خرک هفتم: نت ر بکار برای سیم‌های سفید و پشت خرک و سیم زرد ر کرن
• خرک هشتم: نت می بمل برای همه سیم‌ها
• خرک نهم: نت فا برای همه سیم‌ها

حال که با نت‌های دستگاه شور برای سنتور آشنا شدید، زمان آن است که نحوه کوک کردن این ساز را نیز یاد بگیرد. همانند بسیاری از سازهای دیگر، برای کوک کردن این ساز نیز نیاز به استفاده از تیونر دارید. اگر یک دستگاه تیونر در اختیار دارید، پیشنهاد می‌کنیم تا از آن استفاده کنید.

در صورت نداشتن یک دستگاه تیونر، می‌توانید از اپلیکیشن‌های مختلفی که برای گوشی‌های موبایل ساخته شده است کمک بگیرید. در نظر داشته باشید که دقت این اپلیکیشن‌ها در مقایسه با دستگاه تیونر پایین‌تر است.

همچنین، برای کوک کردن گوشی‌های سنتور خود نیاز است تا از آچار کوکی که هنگام خرید ساز به شما تقدیم شده است استفاده کنید.

پس از آن که این تجهیزات را آماده کردید، برای کوک سنتور با تیونر، تیونر خود را روشن کنید و آچار کوک را برای خرک اول استفاده کنید. سیم‌های سفید این خرک در یک ردیف قرار گرفته اند و پیشنهاد ما به شما این است که برای کوک کردن ساز خود، از پایین‌ترین گوشی شروع به کوک کردن کنید.

به سیم مورد نظر خود با استفاده از انتهای مضراب ضربه بزنید تا تیونر نت مورد نظر شما را دریافت کند. در صورتی که نت نمایش داده شده نتی بم‌تر از می بود، سیم را با استفاده از آچار سفت کرده و در صورت زیرتر بودن نت، آن را شل کنید.

نکات مهم در کوک کردن ساز سنتور

نکته ای که باید در مورد کوک کردن ساز سنتور، به خصوص خرک‌هایی که از نت‌های کرن برخوردار هستند بدانید این است که تیونرهای موجود در بازار، نت‌های کرن را تشخیص نمی‌دهند. راه حل آن این است که سیم را به می بمل کوک کنید و سپس مقداری آن را سفت‌تر کنید تا تیونر عدد Eb +50 را به شما نشان دهد.

این عدد در واقع نشان دهنده این است که نت مورد نظر شما، ۵۰ سنت از می بمل زیرتر است که در موسیقی ایرانی، همان نت می کرن شناخته می‌شود. پس از کوک کردن سیم‌ها، به سراغ دیگر سیم‌ها و خرک‌ها بروید و به همین ترتیب، آن‌ها را نیز کوک کنید.

مشاهده لیست قیمت سنتور در فروشگاه اینترنتی سازکالا

نکاتی که باید در مورد کوک کردن این ساز در نظر داشته باشید این است که هنگام کوک کردن ساز، آچار را به آرامی بر روی گوشی‌ها بچرخانید تا از پاره شدن سیم سنتور شما جلوگیری شود. همچنین اگر سیم‌های ساز شما کهنه شده است، پیشنهاد می‌کنیم پیش از کوک کردن ساز خود، سیم‌های خود را تعویض کنید.

مطلب پیشنهادی : تکنیک‌ها و سبک‌های سنتور نوازی

سخن پایانی

کوک کردن ساز سنتور یکی از چالش‌های اساسی در این ساز برای نوازندگان مبتدی است که به دلیل زیاد بودن سیم‌های این ساز، دچار ترس نوازندگان می‌شود. با استفاده از اطلاعاتی که در این مقاله به دست آوردید، می‌توانید ساز خود را به راحتی در دستگاه شور کوک کنید و به تمرین و یا نواختن قطعات محبوب سنتور بپردازید.