یکی از مشکلاتی که اکثر مهندسین صدا و یا مهندسان میکس با آن در یک زمان خاص مشکل داشتند، میکس کردن فرکانس های پایین و یا بیس بوده است. اما چرا میکس کردن این فرکانس تا این حد ممکن است سخت باشد؟ این موضوع ممکن است دلایل متفاوتی داشته باشد که همگی آن‌ها باعث می‌شوند تا شنیدن و تصمیم گیری درباره این فرکانس‌ها مشکل شود.
برای مثال ممکن است اتاقی که در آن به میکس کردن می‌پردازید، باعث شود تا نتوانید فرکانس‌های بیس را به خوبی بشنوید. اما در این مورد بهتر است بدانید که بسیاری از اتاق‌ها این مشکل را دارند، پس در این مورد شما تنها نیستید. از دیگر مشکلاتی که ممکن است باعث شود تا میکس کردن فرکانس های بیس بسیار سخت باشند، نبود سیستم‌های مانیتورینگ بسیار قوی و یا مناسب است که در نهایت باعث می‌شود تا نتوانید این فرکانس‌ها را به خوبی بشنوید.
در مورد این موضوع، اسپیکرهای مانتورینگ Near Field، اکثرا فرکانس‌های مهم در بازه فرکانس‌های بیس را به خوبی برای شما نمایش نمی‌دهند. و مشکل آن جاست که این اسپیکرها در اکثر استودیوها و بیشتر در استودیوهای خانگی دیده می‌شوند.
یکی از راه حل‌های این موضوع، استفاده از ساب ووفرهاست که نه تنها می‌توانند باعث آزار همسایگان شوند، بلکه بسیاری از ساب ووفرهای موجود در بازار به گونه ای هستند که این فرکانس‌ها را به شکل غیر طبیعی ای زیاد می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود تا نه تنها مشکل شما حل نشود، بلکه صدایی به مراتب بدتر را از میکس‌های خود دریافت کنید.
نکته سومی که ممکن است مشکل ساز شود، تجربه است. و یا بهتر است بگوییم نداشتن تجربه! یادگیری چگونگی میکس کردن فرکانس های بیس در طول زمان اتفاق می‌افتد و این موضوع باعث می‌شود تا سال‌ها و یا در بهترین حل ماه‌ها تجربه لازم باشد تا بتوانید فرکانس های بیس آهنگ‌های خود به بهترین شکل ممکن میکس کنید.
۱ – همپوشانی فرکانسی را در نظر داشته باشید
همپوشانی فرکانسی هنگامی اتفاق می‌افتد که دو ساز و یا دو صدایی که در میکستان دارید، در یک بازه فرکانسی فعالیت کنند. این مشکل بیشتر برای فرکانس‌های بیس می‌افتد. زیرا در این فرکانس‌ها کیک درام و بیس را داریم که هر دو در این بازه فرکانس فعالیت می‌کنند و به احتمال بسیار زیاد دچار همپوشانی فرکانسی می‌شوند.
این اتفاق ممکن است باعث دو ایراد بزرگ شود. یکی از آن‌ها، این است که نمی‌توانید هنگامی که دو صدا دچار همپوشانی فرکانسی شده اند، آن‌ها را به وضوح بشنوید و دو، ممکن است هنگامی که هر دوی آن‌ها همزمان شروع به فعالیت کنند، آن محدوده فرکانسی به شدت تقویت شده و باعث شود میکستان به طور کامل از بین برود.
اما برای این که متوجه شویم که دو یا چند صدا دچار همپوشانی فرکانسی شده اند چه باید بکنیم؟ یکی از بهترین راه‌ها، گوش دادن به آن‌هاست! اگر دو نکته ای که بالاتر گفتیم را حس کردید، همپوشانی فرکانسی رخ داده است.
اما برای اطمینان می‌توانید از قسمت Analyzer پلاگین Pro Q3 شرکت Fabfilter استفاده کنید. این ویژگی، همپوشانی فرکانسی را برای شما نمایش می‌دهد.
۲ – می توانید المان های مختلف را به یک دیگر ساید چین کنید
یکی از بهترین و بی دردسرترین راه‌ها برای دریافت صدایی بسیار تمیز در بازه فرکانس‌های بیس، استفاده از تکنیک ساید چین است. این تکنیک و تاثیر آن بر روی صداها را می‌توانید به وضوح در سبک EDM مشاهده کنید.
نتیجه استفاده از تکنیک ساید چین به این صورت است که هنگامی که کیک شنیده می‌شود، بلندی صدای بیس ترک شما چند دسی بل کم می‌شود. این تکنیک در بسیاری از سبک‌های قابل استفاده است و در ادامه نحوه استفاده از آن را به شما آموزش می‌دهیم.
فرض کنید شما ترک خود را میکس کردید و صدای بیس گیتاری که در آهنگتان از آن استفاده کردید را نیز بسیار دوست دارید، اما مشکل اینجاست که وجود بیس گیتار باعث شده است تا نتوانید به خوبی صدای کیک درام را بشنوید. یکی از بهترین راه حل‌ها ساید چین کردن این دو ترک به یک دیگر است.
می‌توانید برای این کار از انواع کمپرسورها استفاده کنید اما پیشنهاد ما این است که از یک کمپرسور مولتی بند و یا یک اکولایزر داینامیک استفاده کنید تا نتیجه بسیار طبیعی‌تر باشد. تنها کاری که باید بکنید این است ک یک مولتی بند کمپرسور را بر روی ترک بیس خود قرار دهید و از طریق بخش ساید چین، ورودی ساید چین را کیک درام قرار دهید.
سپس می‌توانید با تغییر Attack و Release، صدایی مناسب دریافت کنیم. نحوه تنظیم Attack و Release این کمپرسور باید به این گونه باشد که نه تنها مقداری از Transient بیس را نگه داریم، بلکه Release نیز باید کاملا منطبق بر ضربه ای است که کیک وارد می‌کند. برای رفع این مشکل و ساید چین کردن این دو المان، می‌توانید از مولیت بند کمپرسور C6 از شرکت Waves استفاده کنید.
۳ – بگذارید یکی از این المان ها برنده شود!
اگر شما تا به حال به میکس کردن یک ترک راک مشغول بوده باشید، می‌دانید که همپوشانی فرکانس های بیس در این آهنگ‌ها همانند یک جنگ می‌باشد! جنگی میان کیک درام و گیتاربیس که در دو ناحیه 40 هرتز تا ۶۰ هرتز و ۸۰ هرتز تا ۱۰۰ هرتز با یکدیگر همپوشانی دارند.
گاهی اوقات لازم نیست تا با استفاده از تکنیک ساید چین به یک صدای بسیار قابل قبول برسید بلکه می‌توانید تعیین کنید که کدام یک از این المان‌ها دارای فرکانسی پایین‌تر از دیگری باشد. تنها کافی است این تصمیم را درباره آهنگ خود قبل از شروع میکس بگیرید.
و پس از آن، تنها با استفاده از یک اکولایزر ساده و استفاده از بخش High Pass Filter آن، جنگ میان این دو المان را تمام کنید. اما این موضوع کاملا بستگی به سبکی که در حال میکس کردن آن هستید دارد. برای مثال، در ترک‌هایی که دارای بیس ۸۰۸ می‌باشند، بهتر است تا بیس را پایین‌تر از کیک خود قرار دهید. در نهایت این که کدام از این المان‌ها را پایین‌تر از دیگری قرار دهید، کاملا بسته به سلیقه شما دارد.
۴ – از یک اکولایزر قبل از استفاده از کمپرسور استفاده کنید
همه ما دوست داریم بر روی المان‌های مختلف از میکس خود از کمپرسورها استفاده کنیم. استفاده از کمپرسورها باعث می‌شود تا بتوانیم صدایی بسیار کوبنده و با انرژی بیشتری دریافت کنید. یکی از مشهورترین نکاتی که درباره استفاده از کمپرسورها وجود دارد، استفاده از کمپرسورهای ۱۱۷۶ بر روی گیتار بیس می‌باشد که می‌توانید Attack آن را وسط گذاشته و Release آن را بر روی ساعت ۳ تنظیم کنید تا صدایی بسیار فوق العاده از بیس گیتارتان دریافت کنید.
در نظر داشته باشید که این تنظیمات را می‌توانید به دلخواه تغییر دهید و صدای مورد نظر خود را دریافت کنید. اما یکی از موضوعاتی که ممکن است پیش بیاید، این است که کیک درام و یا بیس گیتار، به بهترین شکل ممکن ضبط نشده باشد.
و یا دارای صداهایی باشد که قابل استفاده نیست و یا بهتر است بعضی از فرکانس‌های آن، گوش شنونده را اذیت می‌کنند. از این رو بهتر است که یک اکولایزر را قبل از این که کمپرسور را بر روی ترک خود قرار دهید، روی ترک خود بگذارید و به این ترتیب سعی کنید تا صدایی بسیار مناسب را از المان خود دریافت کنید.
دلیل این کار چیست؟ دلیل آن این است که قبل از این که با استفاده از کمپرسور صدایی کوبنده دریافت کنید، با استفاده از اکولایزر آن را به تمیزترین شکل ممکن در آورید و سپس با استفاده از کمپرسور صدای مورد نظر خود را دریافت کنید.
۵ – با استفاده از سچوریشن، فرکانس های بیس را بهتر بشنوید.
هنگامی که در حال میکس کردن یک ترک هستید، بسیاری از فرکانس‌هایی که در قسمت فرکانس‌های بیس قرار دارند را نمی‌توانید با استفاده از هدفون‌های عادی و یا اسپیکرهای لپ تاپ بشنوید. از این رو، بهتر است کاری کنید تا با استفاده از دیگر امکانات بتوانید کاری کنید که افراد بتوانند با استفاده از لپ تاپ و یا هدفون‌های عادی نیز فرکانس‌های بیس را بشنوند و آن را درک کنند.
کی از بهترین کارهایی که می‌توانید بکنید این است که با استفاده از پلاگین‌های سچوریشن و یا Exciter، هارمونیک‌هایی را بر روی بازه فرکانس‌های بالاتر ایجاد کنید تا به این ترتیب، بتوانید صدای بیس آهنگ‌های خود را در دیگر پلتفرم‌ها نیز به خوبی بشنوید.
یکی از پلاگین‌هایی که می‌توانید برای این هدف از آن استفاده کنید، پلاگین Exciter از شرکت Izotope است که باعث می‌شود تا بتوانید هارمونیک‌هایی را در فرکانس‌های بالاتر ایجاد کنید تا به این ترتیب، شنوده فرکانس‌های بیس را به بهترین شکل ممکن بشنود.
۶ – از سیستم های مانیتورینگ مختلف استفاده کنید تا متوجه قرار گیری فرکانسی شوید
قبل‌تر در مورد اهمیت سیستم‌های مانیتورینگ صحبت کرده ایم و متوجه شدیم که برای داشتن کنترل کامل بر روی فرکانس‌های بیس، نیاز داریم تا از سیستم مانیتورینگ با کیفیت استفاده کنیم. اما یکی از موضوعاتی که باید در نظر بگیرید این است که ممکن است سیستم مانیتورینگی که برای میکس کردن آهنگ خود استفاده کرده اید مناسب نباشد و هنگامی که آهنگ خود را بر روی هدفون و یا در ماشین گوش می‌دهید، میکس بنظرتان نه چندان جالب می‌آید.
برای این که این مشکل پیش نیاید، بهتر از سیستم‌های مانیتورینگ متفاوتی هنگام میکس استفاده کنید. برای مثال بهتر است که از هدفون‌های عادی استفاده کنید تا به این ترتیب مطمئن شوید که صدای مناسبی دریافت می‌کنید و یا آهنگ را در ماشین گوش کنید تا متوجه ایرادات به خصوص در قسمت فرکانس‌های بیس شوید.
۷ – از رفرنس ها و Frequency Analyzer برای میکس استفاده کنید.
یکی از موضوعاتی که از اهمیت بسیار فوق العاده هنگام میکس برخوردار است، این است که بهتر است هنگامی که شروع به میکس آهنگی می‌کنید، یکی از آهنگ‌های ورد علاقه تان که از نظرتان میکسی بسیار فوق العاده دارد را به عنوان رفرنس قرار دهید و سعی کنید تا میکستان شبیه به آن صدا دهد.
این موضوع برای فرکانس های بیس نیز قابل استفاده است و می‌توانید با استفاده از رفرنس‌های مختلف، متوجه شوید که هر کدام از المان‌هایی که در میکس دارید، دارای چه میزان فرکانس بیس است. یکی دیگر از کارهایی که می‌توانید انجام دهید این است که از Frequency Analyzer ها استفاده کنید.
با استفاده از Frequency Analyzer های شرکت Izotope می‌توانید ببینید ک آیا فرکانس‌های بیسی که برای ترک خود استفاده کرده اید، در مقایسه با ترک‌های مشهور امروزی کافی است یا خیر. در نهایت می‌توانید با دانسته‌هایی که از این آنالایزر به دست آورده اید، تغییرات را در میکستان اعمال کنید.
مقاله پیشنهادی: برخی از اصطلاحات رایج میکس و مسترینگ
۸ – از فیلترها و شلف‌ها استفاده کنید
با استفاده از فیلترهای مختلف که در بسیاری از اکولایزرها موجود است، می‌توانید فرکانس‌های بیس را از بسیاری از لاین‌های مختلف حذف کنید. به این ترتیب، فرکانس‌های بیس و سابی بسیار واضحی را می‌توانید به دست آورید. همچنین برای این که به مشکلات Phase برخورد نکنید، می‌توانید به جای استفاده از فیلترها از شلف‌ها استفاده کنید که صدایی به مراتب واضح‌تر را در اختیار شما قرار می‌دهد.
