در این مقاله میخواهیم ۳ اقدام زیرکانه در EQ برای داشتن میکس بهتر را به شما توضیح دهیم تا در فرآیند میکس، بهترین میکس را داشته باشید. در فرآیند میکس، اشتباهاتی وجود دارند که باعث میشود میکس شما شفافیت یا به اصطلاح Clarity لازم را نداشته باشد و صدایی کدر، خفه و با Low End اغراق آمیز یا اصطلاحا «تو دماغی» داشته باشد.
یک میکس Muddy یا تو دماغی، دارای فرکانس بیس بیش از حد، فرکانس لو-میدرنج نا واضح و در مجموع صدایی چاق و غیر شفاف است که موجب خستگی گوش شنونده خصوصا در زمان گوش کردن با ایرپاد یا هدفون میشود. زیرا این دستگاهها به واسطه فاصله اندکی که با اعصاب شنوایی و پرده گوش دارند، فرکانس بیس و لو-میدرنج اغراق آمیزتری را به شنونده القا میکنند.
سبکهای موسیقی مدرن، به طور کلی تمرکز بسیار بیشتری نسبت به موسیقیهای تولید شده در دهههای ۶۰ و ۷۰ میلادی روی فرکانسهای بیس تمرکز دارند. با وجود اینکه میکسهایی با فرکانس بیس قوی، پانچ و قدرت بیشتری داشته و حس بهتری به شنونده القا میکند، در عین حال باید دقت کرد تا میزان این فرکانسها از حد قابل قبول فراتر نرود.
آنچه که شما میخواهید با افزایش میزان فرکانسهای بیس به دست آورید و از آن مهمتر، مقدار فرکانس بیس مناسب برای میکس شما، تعیین میکنند که به چه میزان از فرکانس بیس در میکس خود احتیاج دارید.
چه زمانی فرکانس بیس بیش از حد زیاد می شود؟
از آنجایی که فرایند تولید موسیقی در چند سال اخیر، متر و معیار سخت گیرانه ای ندارد و هنرمندان و مهندسین صدا تلاش میکنند تا به بهترین صدای ممکن و متناسب با نوع موسیقی و سلیقه مخاطبین برسند، شخصی شما را به خاطر داشتن یک میکس با بیس قدرتمند یا یک میکس شفاف و فرکانس بیس لاغرتر مجازات نمیکند.
برای نمونه، ساختار صوتی موسیقیهای پرطرفدار و محبوب، هم میتوانند یک میکس شفاف و واضح و لاغر با فرکانس بیس ضعیفتر داشته باشند، و هم یک میکس با فرکانس بیس قدرتمندتر و صدایی چاقتر و همچنین هر حالتی که از نظر صدایی بین این دو حالت باشد. اگر این شنونده و مخاطب شما است که تصمیم میگیرد که میکس شما جذاب و دلنشین است یا خیر، آنگاه شما حداقل باید یک بازه معین و مجاز برای میکسهایتان تعیین کنید که برای گوش شما و مخاطبین تان دلچسب باشد. در حالی که توپ همچنان در زمین شما است، باید سعی کنید تا میکس خود را در یک محدوده منطقی از فرکانسهای صوتی تنظیم کنید. برای مثال، شما نباید فرکانس بیس میکس تان را تا حدی زیاد کنید که منجر به سوختن درایورهای یک هدفون خوب و با کیفیت شود!
راهکار اول :
یکی از بهترین راهها برای تشخیص اینکه مقدار فرکانس بیسی که برای میکس تان تنظیم کرده اید مناسب است یا خیر، این است که به منابع مراجعه کنید. میکس تان را با تعدادی از موسیقیهای مورد علاقه تان که میکس استانداردی دارند مقایسه کنید و ببینید آیا مقدار فرکانس بیس میکس تان بیش از اندازه کم یا زیاد است یا خیر.
نه تنها برای فرکانس بیس، بلکه برای میدرنج و های-فرکانس (High-Frequency) میکس تان میتوانید این کار را انجام دهید. با دقت به میکس خودتان و موسیقی مورد علاقه تان گوش کنید، و تمامی فرکانسها را به دقت بررسی و مقایسه کنید. البته که لزومی ندارد که میکس شما کاملا مشابه میکس موسیقی مرجع تان باشد، بلکه باید از آن استفاده کنید تا از بیش از حد کم یا زیاد شدن فرکانسها جلوگیری کنید و سایر مراحل میکس تان را مطابق با سلیقه خودتان پیش ببرید.
راهکار دوم :
میکس تان را از طریق چند دستگاه پخش موسیقی مختلف گوش کنید.
افراد در شرایط مختلف و با دستگاههای مختلف به موسیقی گوش میکنند. از سیستمهای صوتیِ گران قیمت خانگی گرفته، هدفون، ایرپاد، تا اسپیکر موبایل، لپتاپ و ضبط ماشین. نکته مهم در مورد این دستگاهها این است که هیچ یک از آنها خروجی صدای یکسانی نداشته و میکس شما در زمان پخش شدن از هریک از این دستگاهها صدای متفاوتی خواهد داشت. شما میتوانید با گوش دادن به میکس خود به وسیله دستگاههای پخش مختلف، ایرادهایی که در هر بار شنیدن متوجه شان میشوید را اصلاح کنید تا میکس تان در تمامی دستگاههای صوتی خروجی قابل قبول و دلچسبی داشته باشد. استودیوهای حرفهای ضبط موسیقی، از چند مدل اسپیکر و هدفون مختلف استفاده میکنند تا میکس شان را از خروجیهای مختلف گوش کرده و ایرادهای آن را شناسایی و تصحیح کنند.
در ادامه مقاله ۳ اقدام زیرکانه در EQ برای داشتن میکس بهتر با ما همراه باشید.
چه زمانی EQ را Boost و چه زمانی آن را Cut کنیم ؟
بسیاری از افراد، از روی عادت، تمایل بیش از اندازه برای زیاد کردن یک فرکانس مشخص، یا ترس از بابت کم بودن میزان آن فرکانس، و بدون بررسی شرایط و پیش بینی کردن تاثیر این تغییرات روی صدای کلی میکس، دست به زیاد کردن بیش از حد یک فرکانس مشخص مخصوصا فرکانس بیس میزنند و با یک میکس تو دماغی و نا واضح مواجه میشوند.
ایجاد هر گونه تغییری در اکولایز یک میکس، بدون در نظر گرفتن علت انجام دادن آن، مصداق بارز بی توجهی است و قطعا شما نمیخواهید چنین شخصی در حیطه کاری خود باشید!
زیاد کردن بی رویه فرکانس بیس، نه تنها باعث افزایش قدرت و پانچ میکس شما نمیشود، بلکه برعکس، با زیاد کردن فرکانسهایی که خودشان از قبل به اندازه قابل توجهی قدرتمند بوده اند، باعث تو دماغی شدن و به هم ریختن تعادل فرکانسی میکس شما میشود.
بسیاری از مهندسین صدای خبره، قبل زیاد کردن فرکانسها، کم کردن فرکانسهای اضافی، یا اصطلاحا Subtractive EQ را در اولویت قرار میدهند. این عمل باعث میشود تا فضای اشغال شده توسط فرکانسهای اضافی کاهش یابد و به شفافتر شدن میکس تان کمک کند. به بیان دیگر Cut کردن فرکانسهای اضافی، در اولویت بالاتری نسبت به Boost کردن فرکانسهای ضعیفتر دارد.
برای مثال، فرکانسهای بیس در محدوده ۶۰ هرتز، از اسپیکرهای کوچکتری مثل هدفونهای معمولی، ایرپادها، اسپیکرهای لپتاپ و موبایل، به خوبی شنیده نمیشوند. با این حال این فرکانسها ممکن است روی سایر فرکانسها و ساختار کلی صدای میکس شما تاثیر منفی بگذارند، بنابراین بهتر است فرکانسهای ۶۰ هرتز و کمتر از آن را کات کنید تا مطمئن شوید که صدای کلی میکس تان را تحت تاثیر قرار نمیدهند.
استفاده از HPS (High-Pass Filter)
شما میتوانید با استفاده صحیح از HPS، صدای میکس تان را از حالت تو دماغی خارج کرده و شفافیت آن را بیشتر کنید. یک HPS میتواند برای یک محدوده فرکانسی خاص تنظیم شود، و تمامی فرکانسهای پایینتر (بم تر) از آن محدوده را کاملا قطع کند، و فرکانسهای بالاتر (تریبلتر) از آن محدوده را عبور داده در میکس شما قرار دهد.
باید توجه داشته باشید که در تمام مراحل میکس، پس از اعمال تغییرات در فرکانس، به دقت به نتیجه تغییرات اعمال شده گوش کنید. اگر نتیجه برایتان رضایت بخش بود، احتمالا کارتان را درست انجام داده اید.
راهکار سوم:
سومین اقدام زیرکانه در EQ برای داشتن میکس بهتر این است که اگر HPS مورد استفاده شما، این امکان را به شما میدهد تا از شیبهای فرکانسی متنوع استفاده کنید، میتوانید از نکات زیر برای بهتر کردن میکس تان استفاده کنید. شیب ۶ dB/oct معمولا برای کات کردن فرکانسهایی استفاده میشوند که شما قصد دارید آنها را در میکس خود حفظ کنید و تنها میزان آن را مقداری کم کنید تا صدایی با بالانس بهتر داشته باشید.
همچنین میتوانید برای کات کردن بیشتر فرکانسها و در عین حال حفظ آنها در ساختار کلی میکس، از شیب 12dB/oct استفاده کنید. استفاده از شیب 18dB/oct مانند یک پاک کن جادویی، فرکانسهای اضافی را از بین میبرد و تا حد بسیار زیادی آن را تضعیف میکند.
و در نهایت شیب ۲۴ dB/oct، به طور کامل فرکانسهای اضافی را از صحنه روزگار محو میکند! این شیب در بسیاری از موارد، بیش از حد نیاز فرکانس مورد نظر را تضعیف میکند، اما با این حال اگر به حذف کامل یک فرکانس از میکس تان احتیاج دارید، میتوانید از شیب 24dB/oct استفاده کنید.
و در نهایت
با گوش های خودتان از اکولایزر استفاده کنید!
اکولایزر ابزار بسیار قدرتمندی است، به شرطی که از آن به شیوه درست استفاده کنید. اگر کنجکاوانه و به طور مستمر به دنبال یادگیری شیوه صحیح استفاده از اکولایزر نباشید، بیشتر از آنکه صدای بهتری از میکسهایتان دریافت کنید، پسرفت کرده و میکسهای بی کیفیتتری ارائه خواهید کرد. غرور و تکبر در این مسیر دوست خوبی برایتان نخواهد بود. به جای اعمال تغییراتی که تنها از روی عادت انجامشان میدهید، یا پیروی از قوانین کلیشه ای، تسلیم گوش تان شوید. تمام تعصب و عادتهایتان را کنار بگذارید و به آنچه میشنوید اعتماد کنید.
سخن آخر
در این مقاله ۳ اقدام زیرکانه در EQ برای داشتن میکس بهتر را به شما عزیزان آموزش دادیم. در صورت نیاز به راهنمایی بیشتر و یا ایجاد سوال میتوانید از طریق دیدگاه وبلاگ با کارشناسان سازکالا ارتباط برقرار کنید.
مطلب پیشنهادی: نحوه اجرای تنظیمات اکولایزر برای ساب بیس ها